ΔΕΞΙΟΛΑΒΟΙ – ΜΕΓΑΣ ΑΛΕΞΑΝΔΡΟΣ

Detail of the Alexander Mosaic, representing Alexander the Great on his horse. By Ruthven
Detail of the Alexander Mosaic, representing Alexander the Great on his horse. By Ruthven

Detail of the Alexander Mosaic, representing Alexander the Great on his horse. BattleofIssus333BC-mosaic-detail1.jpg House of the Faun, Pompeii, c. 100 AD. Alexander the Great - Wikipedia By Ruthven (talk · contribs) - Own work, Public Domain, https://commons.wikimedia.org/w/index.php?curid=41293

THE RIGHT-HANDED – ALEXANDER THE GREAT

Θεσσαλονίκη 30-9-2019

Η σελίδα αυτή έχει σχέση με τους ψιλούς στρατιώτες που μάθαμε ερευνώντας τ’ αρχαία στρατιωτικά σώματα χάριν της μεγάλης έρευνάς μας για τους Δεξιολάβους. Κι επειδή μέσα απ’ αυτή την έρευνα διαβάσαμε για περίφημες μάχες της αρχαιότητας, θεωρήσαμε ενδιαφέρον ν’ αναφερθούμε σε 2 απ’ αυτές ως παράδειγμα, για να τιμήσουμε τους στρατηγούς και αξιωματικούς όλων των εποχών που διέθεταν εκείνα τα προσόντα που αποδείχθηκαν καλά απέναντι στον Θεό. Ποια ήταν αυτά; Θα τα δείτε σύντομα, μιας και η παρούσα σελίδα είναι σχετικά μικρή.

Ψιλοί στρατιώτες

Είδαμε ποιοι ήταν οι ψιλοί στρατιώτες (μονάδα με ελαφρύ οπλισμό που έφερε επιπλέον του ξίφους 2-3 ελαφριά ακόντια και μπορούσαν να ελίσσονται γύρω απ’ την κύρια παράταξη) στ’ αρχαία στρατεύματα, και περιγράψαμε αναλυτικά ότι μέσα σ’ αυτούς υπήρχαν πάντοτε και ανελλιπώς, τα σώματα των πελταστών και τοξοτών (βλέπε και την σελίδα μας, ΔΕΞΙΟΛΑΒΟΙ – ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ ).

Είδαμε απ’ τα προηγούμενα, ότι τέτοια ελαφρά σώματα ήταν δυνατόν ν’ αποτελούν και ολόκληρο τον στρατό μιας φυλής, όπως οι Παίονες τοξοφόροι, οι Θράκες πελταστές, και οι Σκύθες που είχαν παράδοση στην τοξοβολία από την ηλικία των 5 ετών. Παρόμοια παράδοση υπήρχε και στην εποχή του Μ. Αλεξάνδρου με τους Αγριάνες πελταστές και τους Κρήτες τοξότες, γι αυτό και ο μεγάλος στρατηλάτης τους ενσωμάτωσε στους ψιλούς στρατιώτες του. Και ας μην ξεχνάμε και τους ιθαγενείς ινδιάνους της Βόρειας Αμερικής, που φημίστηκαν ως φυλές πολεμιστών τέτοιου είδους, όπως οι Σιού και οι Απάτσι που έκαναν μεγάλη ζημιά στους πρώτους αποικιακούς στρατούς της Αμερικής, καθώς οι τελευταίοι ήταν εκπαιδευμένοι με τα ευρωπαϊκά πρότυπα, δηλ. μαθημένοι σε μάχη εκ παρατάξεως και όχι σε ανταρτοπόλεμο. Τέλος, μέσα στους ψιλούς όπως είπαμε, μπορούσαν να υπάρχουν και σφενδονήτες καθώς κι ελαφρύ ιππικό.

Μέγας Αλέξανδρος - Η μάχη στον Γρανικό ποταμό

Ήταν η πρώτη και μεγάλη νικηφόρα μάχη (334 π.Χ.) που άνοιξε τις πύλες της Μ. Ασίας για τις περαιτέρω νίκες των Μακεδόνων του Μ. Αλέξανδρου εναντίον των Περσών. Ο Αλέξανδρος τοποθέτησε τους Αγριάννες πελταστές με τ’ ακόντια και τους Κρήτες τοξότες, περιφερειακά της κύριας δύναμης της μακεδονικής φάλαγγας, στην οποία προηγούνταν το επίλεκτο σώμα ιππικού των διάσημων Εταίρων, με αρχηγό τον ίδιο τον Αλέξανδρο.

Μπροστά στην έφοδο λοιπόν της κύριας αυτής δύναμης του Αλέξανδρου προς τον αντίπαλο, υπήρχε ένα σημαντικό εμπόδιο που αποτελούσε πλεονέκτημα για τους πέρσες και μειονέκτημα για τους μακεδόνες: Το ποτάμι. Έπρεπε λοιπόν οι μακεδόνες να περάσουν τον Γρανικό, και να διασχίσουν την αρκετά υπερυψωμένη και λασπωμένη όχθη ώστε να βρεθούν σε στέρεο και οριζόντιο έδαφος. Όχι λίγα δηλ. μειονεκτήματα. Απ’ την άλλη μεριά οι πέρσες που περίμεναν εκεί, ήταν έτοιμοι να εμποδίσουν τους έλληνες να περάσουν το ποτάμι ή να τους εξουδετερώσουν κατά την άνοδό τους στην όχθη, έχοντας επιπλέον το πλεονέκτημα της ψηλότερης θέσης. Αλλά τα πλεονεκτήματα αυτά δεν αξιοποίησαν όπως έπρεπε οι πέρσες διοικητές και σατράπες που ηγούνταν την περσική δύναμη (ο βασιλιάς Δαρείος βρίσκονταν στην Μεσοποταμία προς συγκέντρωση στρατού).

Το έργο εξουδετέρωσης των πρώτων σωμάτων των μακεδόνων που θα περνούσαν τον ποταμό ανέλαβαν περσικές μονάδες ελαφρού ιππικού αντίστοιχου με τους πεζούς πελταστές, οι οποίοι όμως έφεραν μόνο 1 ακόντιο. Όταν λοιπόν το έριξαν αυτό, δεν τους έμενε παρά να κάνουν κάθοδο αναχαίτισης προς τους μακεδόνες που ανέβαιναν την όχθη. Τότε λοιπόν ήταν που κατ’ εντολή του Αλέξανδρου, οι πελταστές και οι τοξότες του με τις αλλεπάλληλες και θανατηφόρες ρίψεις ακοντίων και βελών, κράτησαν σε απόσταση τους πέρσες ιππείς, κι έδωσαν τον χρόνο στον Αλέξανδρο με το κύριο σώμα της μακεδονικής φάλαγγας να περάσει τον ποταμό και ν’ ανέβει την κεκλιμένη όχθη. Τότε πλέον τον λόγο είχε το υπερόπλο του Αλέξανδρου, η περίφημη μακεδονική σάρισα (το δόρυ με το μεγάλο μήκος, (5,5-6 μέτρα) που σάρωνε τους αντίπαλους.

Αννίβας – Η μάχη στις Κάννες

Στην μάχη των Καννών (216 π.Χ.) οι ρωμαίοι είχαν ν’ αντιμετωπίσουν τους καρχηδόνιους υπό τον Αννίβα και τελικά ηττήθηκαν κατά κράτος. Βλέπουμε ότι οι ρωμαίοι παρατάσσουν τις βοηθητικές μονάδες που έφεραν ελαφρύ οπλισμό (light-armed auxiliaries), μαζί με τους hastati (javelin men = ακοντιστές) στην 1η γραμμή της μάχης (Τίτος Λίβιος 22,45, αγγλική μετάφραση Rev. Canon Roberts, 1905, βλέπε και, https://en.wikisource.org/wiki/From_the_Founding_of_the_City/Book_22 ).

Απ’ την άλλη μεριά ο Αννίβας διέθετε ακόμη καλύτερους ψιλούς στρατιώτες, τοξότες Νουμίδες (αφρικανούς της Νουμιδίας), σφενδονήτες Ίβηρες, ακοντιστές και πελταστές, οι οποίοι αφού δημιούργησαν τις πρώτες αψιμαχίες με τους ρωμαίους, αμέσως μετά τραβήχτηκαν πίσω και κάλυψαν τα κενά του κυρίου σώματος των καρχηδόνιων φαλαγγιτών.

Η νίκη του Αννίβα στις Κάννες που εξελίχθηκε σε μαζικό σφαγιασμό των ρωμαίων στρατιωτών, θεωρείται απ’ τους ειδικούς ως ένα απ’ τα μεγαλύτερα επιτεύγματα στρατηγικής ευφυΐας σε μάχη. Όχι όμως και για μας. Διότι πέρα απ’ την έλλειψη οίκτου προς τους ηττημένους, ο Αννίβας έβαλε ολόκληρες δικές του φάλαγγες ως δόλωμα, που θα σφυροκοπούνταν απ’ τις ρωμαϊκές λεγεώνες με μεγάλες απώλειες, και παράλληλα θα οπισθοχωρούσαν τραβώντας μαζί τους το κύριο σώμα του αντιπάλου, ώστε να το παρασύρουν σε παγίδα. Σε σημείο δηλ. όπου θα βρίσκονταν στενά περικυκλωμένο απ’ τους καρχηδόνιους κι εγκλωβισμένο σ’ ελάχιστο χώρο, και συνεπώς ανίκανο να υπερασπιστεί τα πλευρά του, και παράλληλα ανίκανο να βρει δίοδο διαφυγής. Έτσι κι έγινε. Η κύρια ρωμαϊκή στρατιά σφαγιάστηκε ολόκληρη!

Εμείς θεωρούμε ότι ένας στρατηγός δεν πρέπει να χρησιμοποιεί ως δόλωμα, κάποιους απ’ τους στρατιώτες του όταν είναι σίγουρο ότι θα χτυπηθούν άσχημα, γιατί είμαστε του δόγματος, ότι εκείνο που πρέπει να σκεφτεί ένας στρατηγός, είναι όχι πώς θα κερδίσει απλώς μια μάχη, αλλά πώς θα την κερδίσει με τις λιγότερες απώλειες. Δέστε λοιπόν τις απώλειες των νικητών στις 2 μάχες που παραθέσαμε:

Μάχη στις Κάννες: απώλειες Αννίβα = 6.500 στρατιώτες.

Μάχη στον Γρανικό: απώλειες Μ. Αλέξανδρου = 115 μόνο στρατιώτες!

Κι αυτός πιστεύουμε είναι ο λόγος που ο Θεός δεν επέτρεψε τελικά τον Αννίβα να καταλάβει την Ρώμη, αλλά ηττήθηκε ολοκληρωτικά στην μάχη της Ζάμας (202 π.Χ.) απ’ τις ρωμαϊκές λεγεώνες υπό τον Σκιπίωνα τον Αφρικανό. Και το τέλος του Αννίβα ήταν η αυτοκτονία λόγω απελπισίας!

Σε αντίθεση με τον ευγενή Μ. Αλέξανδρο που αγαπούσε τις στρατιώτες του και δεν θυσίαζε κανέναν, και έδειχνε πάντα οίκτο προς τους ηττημένους. Η δε ταπεινοφροσύνη του Αλέξανδρου φαίνεται απ’ τα μνημειώδη λόγια του που μιλούν για ισότητα προς όλους, ακόμα και προς τους κατακτημένους λαούς που ονομάζονταν «βάρβαροι» (Στράβων 1,4,6). Γι αυτό και τους έδινε ίσα δικαιώματα με τους έλληνες, και ίσες ευκαιρίες στην μόρφωση, στον πολιτισμό, και κυρίως στην ελληνική γλώσσα, που από τότε έγινε η διεθνής γλώσσα του μεγάλου αυτού τμήματος του αρχαίου κόσμου.

Επιπλέον ο Αλέξανδρος έκανε και κάτι ακόμα πιο αξιοθαύμαστο: στους πιο ικανούς «βάρβαρους» έδινε και διοικητικά αξιώματα. Έτσι, ο Θεός αντάμειψε την ταπεινοφροσύνη του αφού δεν έχασε ποτέ μάχη (!), και πέτυχε την κατάκτηση όλης της περσικής αυτοκρατορίας, ακόμα και περιοχές πέρα απ’ αυτήν μέχρι τον Ινδό ποταμό, και κέρδισε τον θαυμασμό μεγάλων στρατηγών, όπως του Ιούλιου Καίσαρα και του Ναπολέοντα.

Alexander_cuts_the_Gordian_Knot, Jean-Simon Berthélemy(1767). By kzu.ch. Alexander the Great - Wikip
Alexander_cuts_the_Gordian_Knot, Jean-Simon Berthélemy(1767). By kzu.ch. Alexander the Great - Wikip

Ο Μέγας Αλέξανδρος κόβει τον Γόρδιο Δεσμό. Απ’ τον ζωγράφο Jean-Simon Berthélemy το 1767. Alexander the Great - Wikipedia Source/Photographer: kzu.ch . Ο Αλέξανδρος με την πράξη του αυτή στο Γόρδιο της Φρυγίας, δείχνει ότι δεν πίστευε σε προκαταλήψεις και δεισιδαιμονίες.

Και θα συνέχιζε ο Μ. Αλέξανδρος τις νίκες του προς τα δυτικά και την Αφρική σύμφωνα με την επόμενη και ήδη σχεδιασμένη εκστρατεία του, αν δεν τον δολοφονούσαν με ύπουλη και προδοτική δηλητηρίαση κάποιοι απ’ το επίσημο δικό του περιβάλλον! Αλλά τα πράγματα έγιναν σύμφωνα με το σχέδιο του Θεού, που σαν να είπε στον Αλέξανδρο:

«Φτάνει Αλέξανδρε μέχρι εδώ. Η δόξα που σου έδωσα είναι μοναδική αφού κανείς στρατηγός ή βασιλιάς δεν κατέκτησε τόσα πολλά όντας τόσο νέος. Μου αρκούν οι χώρες που κατέκτησες και διέδωσες την ελληνική γλώσσα, γιατί σε 320 χρόνια περίπου έρχεται ο μονογενής Υιός μου και φέρνει το Ευαγγέλιό μου που θα γραφτεί στην ελληνική γλώσσα, κι έτσι θα μπορεί να διαδοθεί άνετα!».

Ποιός κερδίζει τις μάχες;

Γι αυτό λοιπόν αν ποτέ σας ρωτήσουν: «Ποιός κερδίζει τις μάχες, ο στρατός ή ο στρατηγός;», μην διστάσετε ν’ απαντήσετε:

«Τις μάχες τις κερδίζει Αυτός που βλέπει την ευγένεια και την αγάπη του στρατηγού για τους στρατιώτες του, και τον οίκτο για τους ηττημένους εχθρούς. Και σαν συνέπεια τον δοξάζει με νίκες. Κι αυτός είναι o Κύριος ο Θεός σαβαώθ, ο άγιος και δίκαιος, ο Κύριος των αγίων και δικαίων, που κρίνει αμερόληπτα όλη την γη, και δοξάζει τους ταπεινούς που έχουν έλεος, κι εκδικείται τους υπερήφανους και ανηλεείς.».

Γι αυτό και η θεόπνευστη Γραφή λέει:

«Δεν σώζεται βασιλιάς εξαιτίας της πολλής του δύναμης, ούτε ο ρωμαλέος και υπερφυής άνδρας εξαιτίας της σωματικής του δύναμης[1]. Κι ο ιππέας βασίζεται στ’ άλογό του με την ψευδαίσθηση ότι θα του προσφέρει σωτηρία, αλλ’ ούτε αυτό μπορεί να τον σώσει.» , Ψα 32,16-17.

«Πριν την συντριβή του υψώνεται υπερήφανα η καρδιά ενός άντρα, ενώ πριν την δόξα του ένας άνδρας ταπεινώνει την καρδιά του», Πρμ 18,12.

«Γκρέμισα υπερήφανους στην καταστροφή, αφανίστηκαν τα υποστηρίγματά τους.», Σοφ 3,6.

Κι αυτή είναι η τέλεια δικαιοσύνη: το γκρέμισμα των υπερηφάνων και η δόξα των ταπεινών! Γι αυτό και πιστεύουμε στον Κύριο και Θεό μας, τον Πατέρα με τον ταπεινό Υιό o οποίος ενώ είναι Θεός, δεν δίστασε να ταπεινωθεί και να γίνει κι Αυτός ένα απ’ τ’ ανθρώπινα πρόβατα, και να οδηγηθεί στην σφαγή για την σωτηρία των άλλων προβάτων! Και χαιρόμαστε να τον δοξάζουμε!

Ας είναι ευλογημένο τ’ όνομα του Κυρίου!

Υποσημείωση

[1] Ο στίχος αυτός 16 του Ψαλμού 32 περιέχει την λέξη γίγας, της οποίας την ερμηνεία βάζουμε στην αντίστοιχη παραπάνω μετάφραση ως ο «ρωμαλέος και σωματικά υπερφυής άντρας». Για την λέξη γίγας, ο Σιαμάκης «ανακαλύπτει μια πρωτότυπη» ερμηνεία, αλλ’ εξολοκλήρου λανθασμένη, και την οποία υποστηρίζει με το ψεύδος ότι έχει στην διάθεσή του παραπομπές αρχαίων θύραθεν συγγραφέων που την επαληθεύουν! Βλέπε περισσότερα για το θέμα αυτό στη σελίδα μας, ΓΙΓΑΝΤΕΣ.

Βλέπε και τις σελίδες μας,

ΔΕΞΙΟΛΑΒΟΙ (ΜΕΡΟΣ Α΄)

ΔΕΞΙΟΛΑΒΟΙ – ΑΔΡΟΙ

ΔΕΞΙΟΛΑΒΟΙ – ΕΓΧΕΙΡΩ

ΔΕΞΙΟΛΑΒΟΙ – ΚΟΛΠΟΣ

ΔΕΞΙΟΛΑΒΟΙ – ΜΕΘΟΔΕΙΑ

ΔΕΞΙΟΛΑΒΟΙ (ΜΕΡΟΣ Β΄)

ΔΕΞΙΟΛΑΒΟΙ – ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ