Αυτή είναι ολόκληρη η Β΄ Επιστολή του Ιωάννη στον Βατικανό κώδικα [σε πανομοιότυπη (facsimile) έκδοση του 19ου αι. που πρόσθεσε την στιχομετρία (δεξιά)], που φέρει τ’ όνομά της τόσο στο επάνω περιθώριο, όσο και στο τέλος της. Στο τέλος της διακρίνεται κι ένα μικρό ζωγραφικό σκίτσο με σταυρό. By Alastair Haines - Vatican Library, Public Domain, https://commons.wikimedia.org/w/index.php?curid=4257831 https://en.wikipedia.org/wiki/Codex_Vaticanus

THE 3 FAMOUS CODICES (PART II)

Θεσσαλονίκη 30-10-2018

[Συνέχεια απ’ την σελίδα μας, ΟΙ 3 ΠΕΡΙΦΗΜΟΙ ΚΩΔΙΚΕΣ (ΜΕΡΟΣ Α΄) , όπου εξετάζουμε τα λάθη των 3 αυτών χειρογράφων κωδίκων και δείχνουμε έτσι ότι δεν προέρχονται από καλής ποιότητας παράδοση, και συνεπώς είναι ακατάλληλοι για την έκδοση του βιβλικού κειμένου.]

Ιούδα 12

«Οὗτοί εἰσιν οἱ ἐν ταῖς ἀγάπαις ὑμῶν σπιλάδες, συνευωχούμενοι ἀφόβως, ἑαυτοὺς ποιμαίνοντες,» CSNTM Image Id: 148266. 

Σιναϊτικός ΟΥΤΟΙ ΕΙΣΙΝ ΓΟΓΓΥΣΤΑΙ ΜΕΜΨΙΜΟΙΡΟΙ ΚΑΤΑ ΤΑΣ ΕΠΙΘΥΜΙΑΣ ΑΥΤΩΝ ΠΟΡΕΥΟΜΕΝΟΙ ΕΝ ΤΑΙΣ ΑΓΑΠΑΙΣ ΥΜΩΝ . ΣΠΙΛΑΔΕΣ ΣΥΝΕΥΩΧΟΥΜΕΝΟΙ ΑΦΟΒΩΣ, ΕΑΥΤΟΥΣ ΠΟΙΜΑΙΝΟΝΤΕΣ CSNTM Image Id: 142086

Βατικανός ΟΥΤΟΙ ΕΙΣΙΝ ΟΙ ΕΝ ΤΑΙΣ ΑΓΑΠΑΙΣ ΥΜΩΝ ΣΠΙΛΑΔΕΣ, ΣΥΝΕΥΩΧΟΥΜΕΝΟΙ ΑΦΟΒΩΣ, ΕΑΥΤΟΥΣ ΠΟΙΜΑΙΝΟΝΤΕΣ. CSNTM Image Id: 141168

Αλεξανδρινός ΟΥΤΟΙ ΕΙΣΙΝ ΟΙ ΕΝ ΤΑΙΣ ΑΠΑΤΑΙΣ ΑΥΤΩΝ ΣΠΙΛΑΔΕΣ, ΣΥΝΕΥΩΧΟΥΜΕΝΟΙ ΑΦΟΒΩΣ ΕΑΥΤΟΥΣ ΠΟΙΜΑΙΝΟΝΤΕΣ. CSNTM Image Id: 143619

Η φράση που έχουμε με πορτοκαλί στον Σιναϊτικό κώδικα δεν θα ‘πρεπε να μπει εδώ, καθώς η σωστή θέση της είναι πιο κάτω στον στίχο 16. Το αστείο όμως είναι ότι ο κώδικας την έχει και στη σωστή θέση. Έχει δηλ. διπλογραφία από αντιγραφικό λάθος.

Υπάρχουν όμως κι άλλα λάθη στον Σιναϊτικό κώδικα. Μια τελεία που μπήκε μετά το ΥΜΩΝ. Κι επειδή οι τελείες εκείνη την εποχή είναι αρκετά σπάνιες όπως έχουμε δει στην σελίδα μας, Η ΙΣΤΟΡΙΑ ΤΗΣ ΧΕΙΡΟΓΡΑΦΗΣ ΠΑΡΑΔΟΣΗΣ (ΜΕΡΟΣ Α΄) – ΤΑ ΔΙΑΛΥΤΙΚΑ , καθώς μπαίνουν μόνο σε σημεία όπου ο αντιγραφέας κρίνει ότι πρέπει να ολοκληρωθεί ένα νόημα. Το σημαντικό λάθος είναι επομένως ότι ο αντιγραφέας κόβει το νόημα εκεί, θεωρώντας ότι η λέξη ΣΠΙΛΑΔΕΣ ανήκει σε άλλη πρόταση. Όμως ούτε η λέξη ΣΠΙΛΑΔΕΣ ανήκει σε άλλη πρόταση, ούτε και όλη η φράση μέχρι και το ΠΟΙΜΑΙΝΟΝΤΕΣ ανήκει σε άλλο νόημα. Διότι το μέρος του στίχου 12 όπως το έχουμε παραθέσει, αποτελεί ένα ολοκληρωμένο νόημα που έχει να κάνει με τις συγκεντρώσεις των χριστιανών που τις λέγανε αγάπες. Αυτές ήταν κοινά τραπέζια και γίνονταν αμέσως μετά την Θεία Λειτουργία μ’ έξοδα της εκκλησίας, δηλ. του κοινού ταμείου των χριστιανών, μιας και τότε υπήρχε κοινοκτημοσύνη. Αυτό σημαίνει και η λέξη που ακολουθεί, ΣΥΝΕΥΩΧΟΥΜΕΝΟΙ = συμμέτοχοι σε γεύμα. Ο απ. Παύλος τα ονομάζει κυριακά δείπνα (Α΄ Κο 11,20). Αυτές οι συνεστιάσεις ήταν διαφορετικές απ’ τα φιλανθρωπικά τραπέζια που γίνονταν σε καθημερινή βάση και ήταν μόνο για τους φτωχούς και απόρους, και απαιτούσαν πολλαπλάσιο κόπο σ’ ετοιμασία και διαχείριση που χρειάζονταν ειδικούς ανθρώπους διαχειριστές-βοηθούς. Σ’ αυτό το έργο διορίστηκε το τάγμα των διακόνων με πρώτους τους γνωστούς 7 όπως ξέρουμε απ’ τις Πράξεις (Πρξ κεφ. 6). Αυτό το έργο συνεχίζεται και σήμερα με τα συσσίτια που παρέχουν μερικές ενορίες σε μεγάλες πόλεις.

Οι αγάπες λοιπόν των χριστιανών όπου τρώγανε και κάνανε παρέα μετά από μια κοπιαστική εβδομάδα εργασίας και αποξένωσης μεταξύ τους, τραβούσαν τους αιρετικούς νικολαΐτες που ήθελαν να πλανήσουν τα υποψήφια θύματά τους και να τα παρασύρουν στ’ ασελγή τους όργια. Αυτούς τους αιρετικούς καταπολεμάει εδώ ο απόστολος Ιούδας, προσπαθώντας να επιστήσει την προσοχή στους ανυποψίαστους και καλοκάγαθους χριστιανούς των εκκλησιών της Μικράς Ασίας.

Αφού λοιπόν έκανε λόγο για τα Σόδομα και την Γόμορρα και τις περί αυτών πόλεις υπενθυμίζοντας τα παρόμοια έργα τους και την τιμωρία που υπέστησαν γι αυτά (στίχος 7), παρομοιάζει μετά την συμπεριφορά των αιρετικών με την σεξουαλική συμπεριφορά των ζώων, τα οποία λειτουργούν μόνο από ένστικτο και χωρίς λογική (ὅσα δὲ φυσικῶς ὡς τὰ ἄλογα ζῷα ἐπίστανται, στίχος 10). Κατόπιν υπενθυμίζει την πορνική διδαχή του μάγου Βαλαάμ (στίχος 11), και αμέσως μετά στον παρόντα στίχο 12, εφιστά την προσοχή με τα εξής λόγια (που τα παραφράζουμε αναλυτικά για να φανεί καλύτερα η σύνδεση όλων των παραπάνω):

«Αυτοί θέλουν να βρουν θύματα ανάμεσά σας, και γι αυτό έρχονται στις αγάπες σας με ξεδιάντροπο θράσος (ΑΦΟΒΩΣ) και συντρώνε μαζί σας. Επομένως δεν έρχονται μαζί σας για να στηριχθούν πνευματικά, όπως στηρίζεται πνευματικά όλο το ποίμνιο που συντρώγει και συμμετέχει στους καρπούς της ανιδιοτελούς αγάπης σας. Άρα αυτοί δεν ποιμαίνονται απ’ τους αποστόλους ή τους ποιμένες σας (επισκόπους και πρεσβυτέρους), αλλά ποιμαίνουν οι ίδιοι τους εαυτούς τους με τις ανόσιες επιθυμίες και πράξεις τους. Γι αυτό και στις άγιες και αγνές συνεστιάσεις σας, αυτοί αποτελούν βρώμικες κηλίδες, λέρες (= ΣΠΙΛΑΔΕΣ, λεξικό L-S).».

Αφού λοιπόν ο Σιναϊτικός κώδικας κόβει το νόημα στο ΥΜΩΝ, θεωρώντας ότι το κατηγορούμενο του ΟΥΤΟΙ ΕΙΣΙΝ βρίσκεται στα επίθετα ΓΟΓΓΥΣΤΑΙ και ΜΕΜΨΙΜΟΙΡΟΙ (στη φράση που έχει διπλή, όπως είπαμε), τότε το ΠΟΡΕΥΟΜΕΝΟΙ που ακολουθεί βρίσκει το κατηγορούμενό του στο ΕΝ ΤΑΙΣ ΑΓΑΠΑΙΣ ΥΜΩΝ (επιρρηματικό κατηγορούμενο). Συνεπώς δεν χρειάζεται το άρθρο ΟΙ που βρίσκεται (σωστά) μπροστά απ’ το ΕΝ, γι αυτό και εξοβελίζεται τελείως! Κάπως έτσι φαίνεται να σκέφτηκε ο αντιγραφέας που δημιούργησε τον κώδικα, ή τουλάχιστον έτσι υποθέτουμε προσπαθώντας να εξηγήσουμε τα λάθη του, που κάνει το ένα πίσω απ’ το άλλο.

Ο Αλεξανδρινός Κώδικας έχει τις λάθος λέξεις ΑΠΑΤΑΙΣ ΑΥΤΩΝ, που φαίνεται να ταιριάζουν προς στιγμήν, αλλ’ ακολούθως όμως αφήνουν εντελώς ασύνδετο το νόημα των λέξεων ΣΥΝΕΥΩΧΟΥΜΕΝΟΙ ΑΦΟΒΩΣ (= συνεστιαζόμενοι χωρίς φόβο και ντροπή).

Την σωστή μορφή του στίχου παραδίδει απ’ τους 3 μόνο ο Βατικανός κώδικας.

Μθ 6,12

«καὶ ἄφες ἡμῖν τὰ ὀφειλήματα ἡμῶν, ὡς καὶ ἡμεῖς ἀφίoμεν τοῖς ὀφειλέταις ἡμῶν· ... ἀπὸ τοῦ πονηροῦ. ὅτι σοῦ ἐστιν ἡ βασιλεία καὶ ἡ δύναμις καὶ ἡ δόξα εἰς τοὺς αἰῶνας· ἀμήν. 14 Ἐὰν γὰρ ἀφῆτε τοῖς ἀνθρώποις ... » CSNTM Image Id: 268886.

Σιναϊτικός ΚΑΙ ΑΦΕΣ ΗΜΙΝ ΤΑ ΟΦΕΙΛΗΜΑΤΑ ΗΜΩΝ ΩΣ ΚΑΙ ΗΜΕΙΣ ΑΦΗΚΑΜΕΝ ΤΟΙΣ ΟΦΕΙΛΕΤΑΙΣ ΗΜΩΝ. ... ΑΠΟ ΤΟΥ ΠΟΝΗΡΟΥ. ΕΑΝ ΓΑΡ ΑΦΗΤΕ ΤΟΙΣ ΑΝΘΡΩΠΟΙΣ ... CSNTM Image Id: 141841

Βατικανός ΚΑΙ ΑΦΕΣ ΗΜΙΝ ΤΑ ΟΦΕΙΛΗΜΑΤΑ ΗΜΩΝ ΩΣ ΚΑΙ ΗΜΕΙΣ ΑΦΗΚΑΜΕΝ ΤΟΙΣ ΟΦΕΙΛΕΤΑΙΣ ΗΜΩΝ. ... ΑΠΟ ΤΟΥ ΠΟΝΗΡΟΥ. ΕΑΝ ΓΑΡ ΑΦΗΤΕ ΤΟΙΣ ΑΝΘΡΩΠΟΙΣ ... CSNTM Image Id: 140965

Αλεξανδρινός (το κατά Ματθαίον Ευαγγέλιο δεν σώζεται στον κώδικα, παρά μόνο τα τελευταία 4 κεφάλαια, 25,6-τέλους.)

Βλέπουμε ότι ο σωστός ρηματικός χρόνος ἀφίεμεν (ενεστώτας) [η γραφή ἀφίομεν, δηλ με ο αντί ε, δεν είναι ορθογραφικό λάθος αλλά αποτελεί ένα απ’ τα πρώτα σκαλιά προς την δημώδη εκδοχή (αφήνουμε) κατά την εξέλιξη της ελληνικής γλώσσας, και το έχει και ο βυζαντινός κώδικας Sangallensis] που υπάρχει στο βυζαντινό τύπο χειρογράφων (όπως εδώ παραπέμπουμε στην φωτό του κώδικα Sangallensis), γίνεται χρόνος αόριστος στους 2 κώδικες Σιναϊτικό και Βατικανό, δηλ. ΑΦΗΚΑΜΕΝ. Αυτό μπορεί να φαίνεται μικρό λάθος αλλά δεν είναι,

Ο σωστός χρόνος του ρήματος που είναι ο ενεστώτας ΑΦΙΕΜΕΝ, δεν είναι τυχαίος, αλλά περιγράφει την χρονική κατάσταση στην οποία βρίσκεται το αγαθό και πράο συναίσθημα του προσευχόμενου. Και η χρονική αυτή κατάσταση πρέπει να είναι συνεχής.

Ο Κύριος που δίνει το πρότυπο της προσευχής στους μαθητές του και σε όλους τους χριστιανούς των αιώνων, μας προτρέπει δυνατά στην ιδέα ότι ο σωστός χριστιανός πρέπει πάντα να είναι συγχωρητικός. Πρέπει να έχει αποκτήσει την πεποίθηση και άρα την συνήθεια ότι ανεξαρτήτως της αδικίας στην οποία αυτός θα είναι το θύμα, πρέπει πάντα να συγχωρεί τον διώκτη του. Και όχι περιστασιακά, ότι δηλ. σήμερα συγχώρησα κάποιον που με αδίκησε σ’ αυτό το θέμα, αλλ’ αύριο θα δούμε τί θα κάνω όταν κάποιος με αδικήσει σε άλλο θέμα πιο σοβαρό.

Ο Θεός δεν ζητάει από μας περιστασιακή (και όποτε κρίνουμε) συγχώρηση των αδικιών και των διωγμών που υφιστάμεθα, αλλά μόνιμη συγχώρηση προς όλους και για οποιοδήποτε θέμα, όσο σοβαρό κι αν είναι. Ας θυμηθούμε τα λόγια του Χριστού που αναφέρονται σε μεγάλες και σοβαρότατες αδικίες:

«44 ἐγὼ δὲ λέγω ὑμῖν, ἀγαπᾶτε τοὺς ἐχθροὺς ὑμῶν, εὐλογεῖτε τοὺς καταρωμένους ὑμᾶς, καλῶς ποιεῖτε τοῖς μισοῦσιν ὑμᾶς καὶ προσεύχεσθε ὑπὲρ τῶν ἐπηρεαζόντων ὑμᾶς καὶ διωκόντων ὑμᾶς, 45 ὅπως γένησθε υἱοὶ τοῦ πατρὸς ὑμῶν τοῦ ἐν οὐρανοῖς, ὅτι τὸν ἥλιον αὐτοῦ ἀνατέλλει ἐπὶ πονηροὺς καὶ ἀγαθοὺς καὶ βρέχει ἐπὶ δικαίους καὶ ἀδίκους.», Μθ 5,44-45.

Βλέπουμε ότι ο Κύριος ζητάει να συγχωρήσουμε τα χειρότερα απ’ αυτά που μπορεί να μας συμβούν. Κατάρες, μίσος, διωγμοί. Και οι διωγμοί φυσικά μπορεί να είναι μέχρι θανάτου.

Και μέσα στους αδίκους και πονηρούς στους οποίους ο Πατέρας δίνει τον ήλιο και την βροχή, υπάρχουν φυσικά και οι άθεοι, αυτοί που γράφουν τον Θεό στα παλιά τους τα παπούτσια, και οι βλάστημοι. Ακόμα και οι δολοφόνοι, οι ληστές και οι πάσης φύσεως κακοποιοί, οι πόρνοι και οι ασελγείς.

Εξάλλου μετά το παράδειγμα της μετάνοιας των εκμεταλλευτών τελωνών και των πορνών, και του ληστή που μετάνιωσε την τελευταία στιγμή πάνω στο σταυρό, για κανέναν δεν είμαστε σίγουροι για το τέλος του και αν θα μετανοήσει. Άλλωστε έχουμε και το παράδειγμα του απ. Παύλου που από θανάσιμος διώκτης της εκκλησίας, μεταστράφηκε στον μεγαλύτερο απόστολο.

Και βέβαια δεν μπορούμε να ξεχάσουμε το παράδειγμα του Κυρίου μας που επάνω στον σταυρό και μέσα στις και επιθανάτιες και γεμάτες πόνο στιγμές του, είπε τα λόγια που έμειναν ορόσημο γι αυτού του είδους την συγχώρηση:

«Πάτερ, ἄφες αὐτοῖς· οὐ γὰρ οἴδασι τί ποιοῦσι.», Λκ 23,34.

Και να φανταστείτε ότι ο σκληρός και ανελέητος Σιαμάκης, είπε για τα παραπάνω λόγια του Χριστού:

«Ο Χριστός τον λόγο αυτό τον είπε για τους ρωμαίους στρατιώτες που ήταν τα εκτελεστικά πιόνια και είχαν την διαταγή να σταυρώσουν τον Χριστό. Αυτοί εκτελούσαν εντολές και δεν μπορούσαν να κάνουν διαφορετικά. Δεν τον είπε για τους φαρισαίους και αρχιερείς που ήταν οι ουσιαστικοί σταυρωτές του και που τον παρέδωσαν από φθόνο. Με τέτοιο δολοφονικό φθόνο που είχαν αυτοί, δεν ήταν δυνατόν να τύχουν συγχώρησης απ’ τον Χριστό.»!

Ακούστε τον αθεόφοβο και απατεώνα πώς θέλει να περάσει στο άγιο στόμα του Χριστού, την ιδέα της σκληρότητας που έχει ο ίδιος!

Κι εμείς οι ανόητοι μαθητές του, είχαμε τυφλωθεί τόσο απ’ το θάμπωμα των στείρων γνώσεών του, που δεν θυμηθήκαμε τότε ότι λίγο πριν την πορεία στον Γολγοθά, οι ρωμαίοι στρατιώτες χωρίς καμιά εντολή, ενέπαιξαν τον Χριστό με χτυπήματα και φτυσίματα και ειρωνικά “βασιλικά ντυσίματα” (με κόκκινη χλαμύδα ή πορφύρα), και με το αγκάθινο στεφάνι που όχι μόνο ήταν ειρωνικό αλλά και πονούσε αρκετά (Μθ 27,26-31, Μκ 15-20, Λκ 23,25, Ιω 19,1-3).

Και βέβαια έχουμε και την αντίστοιχη συγχώρηση του πρωτομάρτυρα Στέφανου προς αυτούς που τον λιθοβολούσαν μέχρι θανάτου, και που δεν ήταν άλλοι απ’ τα 72 μέλη του επίσημου εβραϊκού Συνεδρίου, δηλ. την αφρόκρεμα των αρχιερέων και φαρισαίων (Πρξ 6,12 και 15/7,1 και 57-60).

Αλλ’ όπως είπα, δεν είχαμε τότε το ορθό μυαλό να τα σκεφτούμε αυτά, ώστε μετά να πούμε στον Σιαμάκη:

«Πώς τα εξηγείς αυτά δάσκαλε; Μήπως λοιπόν κάνεις λάθος και απ’ την πολλή σκληρότητά σου, έχεις μπερδέψει την διδασκαλία του Χριστού; Και πας να μεταστρέψεις την αγάπη και συγχώρηση που δίδαξε ο Χριστός με την δική σου σκληρότητα; Μήπως έχεις πέσει σε αίρεση απίστευτου μεγέθους και πας να μας πλανήσεις πονηρά και ύπουλα;».

Αλλά ο αιρετικός και ύπουλος Σιαμάκης δεν προσπαθούσε να πλανήσει μόνο εμάς τους μαθητές του, αλλά και όλους τους αναγνώστες των βιβλίων του που έβγαζε τα τελευταία χρόνια με τον τίτλο Μελέτες. Αυτές ήταν βιβλία μικρού σχετικά μεγέθους των 100 σελίδων, γεμάτα επαίσχυντες και αλαζονικές κριτικές (με ειρωνείες και βρισιές) σε διάφορες ομάδες ανθρώπων, αλλά και σε πολλούς βιβλικούς ερμηνευτές, ακόμα και σε αρχαίους πατέρες! Ένα αντιπροσωπευτικό δείγμα θα βρείτε στις σελίδες μας, Ο ΜΟΣΧΟΣ ΤΟΥ ΛΙΒΑΝΟΥ [ΨΑ 28,6 (ΜΑΣ. 29,6)] , O Σιαμάκης σπάει τα μούτρα του πάνω στον Κάρμηλο , H Πέργαμος και ο άκαρδος Σιαμάκης , κ.ά..

Ξαναγυρνώντας στο θέμα της προσευχής και στον ενεστώτα ΑΦΙΕΜΕΝ, λέμε ότι είναι σημαντικό λάθος να μετατρέψουμε τον ενεστώτα σε αόριστο (ΑΦΗΚΑΜΕΝ), γιατί μόνο ο ενεστώτας εκφράζει την συνεχή πραότητα που φέρνει την συγχώρηση, την οποία συγχώρηση ζητάει ο Κύριος από κάθε χριστιανό. Διότι αν δεν έχουμε αυτήν την συνεχή πραότητα, η προσευχή μας δεν γίνεται ακουστή απ’ τον Θεό. Και η πίστη μας καταντάει μια υποκρισία.

Επίσης μια σοβαρή παράλειψη που γίνεται εδώ και απ’ τους 2 κώδικες είναι ότι, λείπει η κατακλείδα της προσευχής που είναι η γνωστή δοξολογία (Μθ 6,13).

Λκ 11,4

  «καὶ ἄφες ἡμῖν τὰς ἁμαρτίας ἡμῶν· καὶ γὰρ αὐτοὶ ἀφίομεν παντὶ τῷ ὀφείλοντι ἡμῖν· καὶ μὴ εἰσενέγκῃς ἡμᾶς εἰς πειρασμόν ἀλλὰ ῥῦσαι ἡμᾶς ἀπὸ τοῦ πονηροῦ. Καὶ εἴπεν πρὸς αὐτούς …» CSNTM Image Id: 269101.

Σιναϊτικός ΚΑΙ ΑΦΕΣ ΗΜΙΝ ΤΑΣ ΑΜΑΡΤΙΑΣ ΗΜΩΝ ΩΣ ΚΑΙ ΑΥΤΟΙ ΑΦΙΟΜΕΝ ΠΑΝΤΙ ΟΦΙΛΟΝΤΙ ΗΜΙΝ ΚΑΙ ΜΗ ΕΙΣΕΝΕΓΚΗΣ ΥΜΑΣ ΕΙΣ ΠΕΙΡΑΣΜΟΝ. ΚΑΙ ΕΙΠΕΝ ΠΡΟΣ ΑΥΤΟΥΣ … CSNTM Image Id: 141909.

Βατικανός ΚΑΙ ΑΦΕΣ ΗΜΙΝ ΤΑΣ ΑΜΑΡΤΙΑΣ ΗΜΩΝ ΚΑΙ ΓΑΡ ΑΥΤΟΙ ΑΦΕΙΟΜΕΝ ΠΑΝΤΙ ΟΦΕΙΛΟΝΤΙ ΗΜΙΝ ΚΑΙ ΜΗ ΕΙΣΕΝΕΓΚΗΣ ΥΜΑΣ ΕΙΣ ΠΕΙΡΑΣΜΟΝ. ΚΑΙ ΕΙΠΕΝ ΠΡΟΣ ΑΥΤΟΥΣ … CSNTM Image Id: 141049.

Αλεξανδρινός ΚΑΙ ΑΦΕΣ ΗΜΙΝ ΤΑΣ ΑΜΑΡΤΙΑΣ ΗΜΩΝ ΚΑΙ ΓΑΡ ΑΥΤΟΙ ΑΦΙΟΜΕΝ ΠΑΝΤΙ ΟΦΕΙΛΟΝΤΙ ΗΜΕΙΝ ΚΑΙ ΜΗ ΕΙΣΕΝΕΓΚΗΣ ΥΜΑΣ ΕΙΣ ΠΕΙΡΑΣΜΟΝ ΑΛΛΑ ΡΥΣΑΙ ΗΜΑΣ ΑΠΟ ΤΟΥ ΠΟΝΗΡΟΥ. CSNTM Image Id: 143511.

Καταρχήν βλέπουμε ότι εδώ στον Λουκά και οι 3 κώδικες συμφωνούν στον ενεστώτα ΑΦΙΕΜΕΝ. Γιατί λοιπόν στην προσευχή που παραδίδει ο Ματθαίος που είδαμε παραπάνω οι αντιγραφείς προτίμησαν να βάλουν τον αόριστο ΑΦΗΚΑΜΕΝ; Διότι σχεδόν πάντα ο αντιγραφέας όταν αντιγράφει, εκτελεί την αντιγραφή μηχανικά, γράφοντας ότι βλέπει απ’ το χειρόγραφο-οδηγό που έχει μπροστά του, χωρίς να πολυσκέφτεται. Και τα χειρόγραφα-οδηγοί που έβγαλαν ως προϊόντα τους κώδικες αυτούς, είχαν αρκετά λάθη.

Πάμε τώρα στη φράση που λείπει απ’ τους 2 κώδικες Σιναϊτικό και Βατικανό, «ΑΛΛΑ ΡΥΣΑΙ ΗΜΑΣ ΑΠΟ ΤΟΥ ΠΟΝΗΡΟΥ», που την έχει μόνο ο Αλεξανδρινός. Επίσης και οι 3 κώδικες δεν έχουν το άρθρο ΤΩ που έπρεπε να προηγείται της λέξης ΟΦΕΙΛΟΝΤΙ. Προφανώς το άρθρο εξέπεσε, αλλ’ αυτή η παράλειψη είναι μόνο ένα επουσιώδες λάθος, όπως είναι επουσιώδη και ασήμαντα τα ορθογραφικά λάθη που έχουν οι λέξεις που βάλαμε με πορτοκαλί.

Η φράση όμως που παραλείφτηκε είναι η πιο σπουδαία της προσευχής, διότι περικλείει – εκτός απ’ τον άρτο που ήδη ζητήθηκε και αντιπροσωπεύει τον τρόπο της άμεσης διαβίωσης του ανθρώπου – όλες τις υπόλοιπες ανάγκες του ανθρώπου. Διότι μόνο με την παράκληση ΡΥΣΑΙ (= σώσε) μας απ’ τον ΠΟΝΗΡΟ διάβολο και τα τεχνάσματά του, μπορούμε να έχουμε την ελπίδα ότι ο Κύριος θα μας ικανοποιήσει αυτές τις μεγάλες ανάγκες, τις οποίες βάζουμε παρακάτω:

1.      Η διαφύλαξη της υγείας μας.

Κάθε πόνος και αρρώστια και σωματική βλάβη, όσο μικρά κι αν είναι αυτά, αποτελούν ένα αγκάθι στο σώμα μας που μας βάζει σε πειρασμό. Οι πειρασμοί αυτοί μπορεί να μην γίνονται για να χάσουμε την πίστη μας, αλλά να γίνονται μόνο για ν’ αμφιβάλλουμε για την αγάπη του Θεού, ή μόνο για να θυμώσουμε κι έτσι να βρίσουμε ή να κακολογήσουμε ή να τα βάλουμε και με τον Θεό ακόμη. Όπως κι αν έχει το πράγμα, η σωματική ταλαιπωρία και ο πόνος μας φέρνουν σε δύσκολη πνευματική θέση.

Κι εκείνο που πρέπει πάντα να θυμόμαστε είναι ότι, για όλη αυτή την σωματική ταλαιπωρία υπεύθυνος είναι ο διάβολος που τον αφήσαμε ως ανθρωπότητα – με αντιπρόσωπο τον πρώτο άνθρωπο, τον Αδάμ – να μας παραπλανήσει στην αμαρτία. Έκτοτε, το ανθρώπινο σώμα υποφέρει απ’ όλες τις ασθένειες, αφού γι αυτήν την δράση του διαβόλου έρχεται ο Κύριος να μας διαφωτίσει μέσα απ’ την περίπτωση της συγκύπτουσας γυναίκας που θεράπευσε, λέγοντας:

«Αυτήν δε (την συγκύπτουσα), που είναι κόρη του Αβραάμ, την οποία έδεσε ο σατανάς εδώ και 18 χρόνια, δεν έπρεπε να λυθεί απ’ τα δεσμά αυτά την ημέρα του Σαββάτου;», Λκ 13,16.

Αν λοιπόν ο διάβολος μας αιχμαλωτίζει με δεσμά ασθενειών, εμείς πρέπει να φερθούμε ταπεινά και να προσευχηθούμε στο Θεό να μας ελευθερώσει.

2.      Η διαφύλαξη της υγείας των αγαπημένων μας, κι αυτών που μας στηρίζουν στη ζωή.

Ποιός αγαπημένος της οικογενείας μας δεν παθαίνει κάτι και δεν θλιβόμαστε; Αλλά τα πράγματα γίνονται ακόμα χειρότερα, όταν πάθει κάτι το στήριγμά μας, που συνήθως είναι ο γονιός μας, και ειδικά όταν είμαστε σε νεαρή ηλικία. Τότε αναγκαζόμαστε να κάνουμε πράγματα που δεν είναι εύκολα για μας, όπως π.χ. να δουλέψουμε σκληρά για να ζήσουμε ή να βοηθήσουμε την υπόλοιπη οικογένεια.

Ή μπορεί αντίστροφα το στήριγμα να είναι το ενήλικο παιδί που καλείται να φροντίσει τους γέρους γονείς του, όπως συνέβη με την χήρα της Ναΐν που έχασε το στήριγμά της, τον μονογενή γιο της, και τον οποίο ανέστησε ο Χριστός (Λκ 7,11-15). Στην ευαγγελική αυτή περικοπή φαίνεται πόσο μεγάλη ήταν η απώλεια της μάνας αυτής και χήρας, και πόσο στηρίζονταν στον γιο της, τόσο απ’ την παρηγοριά που προσπαθούσε να της δώσει ο κόσμος που συνέρευσε πλήθος πολύ στην κηδεία, όσο κι απ’ την άμεση αντίδραση του Χριστού ο οποίος «ἰδὼν αὐτὴν ὁ Κύριος ἐσπλαγχνίσθη ἐπ' αὐτῇ» και κατευθείαν ανέστησε τον νεκρό.

Ή αν αυτός που επέτρεψε ο Θεός να πάθει κάτι, είναι ο κατά σάρκα αδερφός μας που έχει οικογένεια, τότε πρέπει να επιβαρυνθούμε κι εμείς με την ανάλογη μέριμνα, δηλ. με κόπο και χρήματα, για να βοηθήσουμε αυτήν την οικογένεια.

Όμως η καλή υγεία των άλλων που μας στηρίζουν δεν περιορίζεται μόνο στην οικογένεια, αλλά μπορεί να επεκτείνεται ακόμα και στο επαγγελματικό μας περιβάλλον. Όταν π.χ. ο προϊστάμενός μας είναι καλός και δεν μας κουράζει υπερβολικά, θέλουμε αυτός να παραμένει υγιής, διότι αν πάθει κάτι κι έρθει άλλος στην θέση του, μπορεί εκείνος να είναι δύστροπος και αυστηρός και να μας ταλαιπωρεί, φέρνοντας τις ανάλογες κουραστικές επιπτώσεις τόσο στο σώμα όσο και στην ψυχή μας.

3.      Η διαφύλαξη της πίστεως και πνευματικότητάς μας.

Οι πειρασμοί είναι ποικίλοι κι εκτός απ’ αυτούς που έρχονται με τα προβλήματα υγείας, υπάρχουν και χίλιοι δυο άλλοι. Έχουμε τους πειρασμούς της σάρκας, που απειλούν την καθαρότητα και αγνότητα όχι μόνο του σώματος αλλά και της σκέψης μας, αφού μπορούμε ν’ αμαρτήσουμε μ’ ένα βλέμμα ή μια σκέψη (!), όπως το λέει ο Κύριος:

«ἐγὼ δὲ λέγω ὑμῖν ὅτι πᾶς ὁ βλέπων γυναῖκα πρὸς τὸ ἐπιθυμῆσαι αὐτὴν, ἤδη ἐμοίχευσεν αὐτὴν ἐν τῇ καρδίᾳ αὐτοῦ.», Μθ 5,28.

Στην αλαζονεία της σάρκας βρίσκεται και ο πειρασμός της ομορφιάς και της εμφάνισής μας, που παρουσιάζεται με το πρόσωπο της μόδας, και η οποία σήμερα μας επιβάλλει πολλά στοιχεία της. Αλλά όλοι αυτοί που ακολουθούν την μόδα με τόσο πάθος για να είναι όμορφοι κι εμφανίσιμοι, ξεχνούν ότι η ομορφιά είναι κάτι πολύ προσωρινό, όπως λένε οι απόστολοι Ιάκωβος (ο αδελφός του Κυρίου) και Πέτρος, αλλά και οι προφήτες:

«ὁ ἄνθρωπος ὡς ἄνθος χόρτου. ἀνέτειλε γὰρ ὁ ἥλιος σὺν τῷ καύσωνι καὶ ἐξήρανε τὸν χόρτον, καὶ τὸ ἄνθος αὐτοῦ ἐξέπεσε, καὶ ἡ εὐπρέπεια τοῦ προσώπου αὐτοῦ ἀπώλετο.», Ιακ 1,10-11, Α΄ Πε 1,24, Ψα 89,6/102,15, Ησ 40,6-7.

Έχουμε επίσης καθημερινά τους πειρασμούς της έριδας, από ανθρώπους που με τον ένα ή τον άλλο τρόπο μας προκαλούν με την άσχημη συμπεριφορά τους.

Υπάρχουν και οι πειρασμοί του συμφέροντος, με τους οποίους μπορεί να κάνουμε κακό σε κάποιον, όχι όμως γιατί θέλαμε να του κάνουμε κακό, αλλά γιατί θέλαμε να προστατέψουμε το ατομικό συμφέρον μας, και νομίζουμε πως έτσι έχουμε δίκιο. Το κακό όμως γίνεται, κι έτσι πέφτουμε θύματα της κακίας και του δόλου στα οποία ο διάβολος είναι ο πονηρός δάσκαλος που ξέρει να μας παρουσιάζει το άδικο ως δίκαιο.

Και βέβαια έχουμε και τον πειρασμό της ολιγοπιστίας ή αμφιβολίας που πολλές φορές έρχεται με το προσωπείο της επιστήμης, για να μας πείσει έστω προς στιγμήν ότι το σύμπαν ξεπήδησε από μόνο του, ή ότι η ζωή εξελίχθηκε από ένα κύτταρο που ξεπήδησε κι αυτό από μόνο του, και άρα δεν χρειαζόμαστε να υπάρχει Θεός! (Βλέπε και την σελίδα μας, Ο ΑΝΤΙΧΡΙΣΤΟΣ ΣΙΑΜΑΚΗΣ & Η ΑΣΤΡΟΝΟΜΙΑ (ΜΕΡΟΣ Β΄) .

Κι ας αναφέρουμε τέλος και τους πειρασμούς των σκανδάλων που δεν είναι μικροί, και που μας ρίχνει ο διάβολος μέσω των αντίχριστων λύκων του που είναι ντυμένοι με προβιά προβάτου κι έχουν εισχωρήσει μέσα στην εκκλησία σ’ επίσημες θέσεις.

4.      Η διαφύλαξη της πίστεως και πνευματικότητάς πάλι των αγαπημένων μας.

Αυτή παίζει μεγάλο ρόλο για μας, καθώς το άμεσο περιβάλλον στ’ οποίο ζούμε επιδρά στις ιδέες και στα πιστεύω μας. Αν π.χ. ένα αντρόγυνο ξεκινήσει τον έγγαμη ζωή του με κοινή την πίστη στον Θεό, και στην πορεία ο διάβολος καταφέρει να κερδίσει τον ένα απ’ τους δύο, τα πράγματα θα γίνουν δύσκολα για τον άλλο. Είναι επίσης δύσκολο κι όταν οι γονείς μας ή τα παιδιά μας δεν ακολουθούν την ίδια πίστη.

Εδώ όμως έρχεται ο Κύριος να μας προετοιμάσει και να μας δώσει γι άλλη μια φορά κουράγιο:

«Ὁ φιλῶν πατέρα ἢ μητέρα ὑπὲρ ἐμὲ οὐκ ἔστι μου ἄξιος· καὶ ὁ φιλῶν υἱὸν ἢ θυγατέρα ὑπὲρ ἐμὲ οὐκ ἔστι μου ἄξιος· 38 καὶ ὃς οὐ λαμβάνει τὸν σταυρὸν αὐτοῦ καὶ ἀκολουθεῖ ὀπίσω μου, οὐκ ἔστι μου ἄξιος.», Μθ 10,37-38.

Στα παραπάνω μπορούμε και πρέπει στην προσευχή μας να συμπεριλάβουμε, και την διαφύλαξη της υγείας και πνευματικότητας των χριστιανών αδερφών μας, και των ποιμένων μας ώστε να ποιμαίνουν και να διδάσκουν σύμφωνα με το ευαγγέλιο (όπως ζητάει και ο Παύλος για τον εαυτό του απ’ τους Κολασσαείς, Κο 4,3-4), έτσι ώστε να μην γίνονται αιτία σκανδάλων, και των απανταχού χριστιανών, και των αρχόντων ώστε να διάγουμε «βίον ησύχιον» (Α΄ Τιμ 2,2) και να μην έχουμε διωγμούς εκ μέρους τους, αλλά και όλων των ανθρώπων για να έρθουν «εις επίγνωση της αλήθειας» και να σωθούν, όπως πάλι ο Παύλος μας προτρέπει:

«τοῦτο γὰρ καλὸν καὶ ἀπόδεκτον ἐνώπιον τοῦ σωτῆρος ἡμῶν Θεοῦ, 4 ὃς πάντας ἀνθρώπους θέλει σωθῆναι καὶ εἰς ἐπίγνωσιν ἀληθείας ἐλθεῖν.», Α΄ Τιμ 2,3-4.

Αυτές οι τελευταίες κατηγορίες μπορεί να έχουν μικρή ή μεγάλη επίδραση και στην δική μας πνευματικότητα.

Αντιλαμβάνεστε λοιπόν τώρα πόσο σπουδαία είναι η φράση, ΑΛΛΑ ΡΥΣΑΙ ΗΜΑΣ ΑΠΟ ΤΟΥ ΠΟΝΗΡΟΥ, και άρα πόσο σοβαρή είναι η παράλειψή της απ’ τους 2 Κώδικες, Σιναϊτικό και Βατικανό.

Κι ερχόμαστε να εξετάσουμε την τελευταία περικοπή που είναι απ’ την Β΄ Επιστολή του Ιωάννη. Έχουμε βάλει τα κείμενα σε πίνακα όπου έχουμε και το Βυζαντινό κείμενο με κεφαλαία.

Β΄ Ιω 6-10

Όπως βλέπουμε, τα λάθη δεν είναι λίγα για ένα μικρό τμήμα μιας αρκετά μικρής Επιστολής όπως η Β΄ Ιωάννου. Μπορούμε βέβαια να μην λάβουμε υπ’ όψιν την παράλειψη των λέξεων ΤΟΥ ΧΡΙΣΤΟΥ (που δεν υπάρχει στους 3 κώδικες και η οποία εννοείται), καθώς και το αντιγραφικό λάθος της διπλογραφίας ΚΑΙ ΜΗ που έχει ο Σιναϊτικός Κώδικας, όπως επίσης δεν λαμβάνουμε υπ’ όψιν μας και τα ορθογραφικά λάθη που δεν εμφανίζουμε.

Όμως υπάρχουν μερικά σοβαρά θέματα που πρέπει να πούμε. Και θα τα εξετάσουμε με λογικά και χριστιανικά κριτήρια.

ΠΡΟΑΓΩΝ αντί του σωστού ΠΑΡΑΒΑΙΝΩΝ

Και οι 3 κώδικες έχουν την λέξη ΠΡΟΑΓΩΝ. Η λέξη αυτή όμως σημαίνει αυτόν που ηγείται σαν οδηγός, που παρακινεί τους άλλους σε κάτι. Και άρα πρέπει να υπάρχει το αντικείμενο της παρακίνησης. Αυτό όμως μας οδηγεί σε 2 πιθανές λύσεις:

1)      Αν το αντικείμενο της παρακίνησης είναι η αποχή απ’ τη διδαχή του Χριστού – διότι δεν μπορεί να είναι κάτι άλλο – τότε αυτός που προάγει αυτήν την αποχή, σύμφωνα με τα επόμενα λόγια του Ιωάννη, γίνεται ο μόνος που αποκλείεται απ’ τον Θεό, και άρα οι άλλοι που τον ακολουθούν δεν χάνουν τίποτα. Πράγμα που δεν μπορεί να εννοεί ο ευαγγελιστής.

2)      Αν πάλι δεν υπάρχει το αντικείμενο της παρακίνησης, τότε δεν μπορεί να σταθεί και το ΠΡΟΑΓΩΝ.

Και στις 2 περιπτώσεις λοιπόν το ΠΡΟΑΓΩΝ δεν στέκει, σε αντίθεση με το ΠΑΡΑΒΑΙΝΩΝ του Βυζαντινού κειμένου που ταιριάζει απόλυτα με τα συμφραζόμενα.

ΪΝΑ ΜΗ ΑΠΟΛΕΣΗΤΕ Α ΕΙΡΓΑΣΑΜΕΘΑ του Βατικανού Κώδικα αντί του σωστού ΪΝΑ ΜΗ ΑΠΟΛΕΣΩΜΕΝ Α ΕΙΡΓΑΣΑΜΕΘΑ

Αυτό το λάθος κοντεύει να γίνει λάθος δογματικής βαρύτητας και παρεξήγησης. και θα δούμε αμέσως γιατί.

Το ΪΝΑ ΜΗ ΑΠΟΛΕΣΗΤΕ Α ΕΙΡΓΑΣΑΜΕΘΑ, που σημαίνει «για να μην χάσετε αυτά για τα οποία εμείς εργαστήκαμε», μας παραπέμπει στο νόημα ότι, η αγωνία των αποστόλων δεν έγκειται στην σωτηρία των ανθρώπων, αλλά στην ανταμοιβή του έργου τους. Κι αυτό με τη σειρά του παραπέμπει στο ότι οι απόστολοι εργάσθηκαν και αγωνίστηκαν για ν’ αποδειχθούν άξιοι οι ίδιοι, και κατά τ’ άλλα δεν νοιάζονταν για την σωτηρία των άλλων. Μοιάζει δηλ. μ’ επαγγελματική συμφωνία-συμβόλαιο, όπου το κέρδος του ενός συμβαλλόμενου, φέρνει αυτόματα και το κέρδος του άλλου. Καθαρή και ψυχρή ιδιοτέλεια, ίδια με τα πιστεύω και τις πράξεις του Σιαμάκη που θέλει να καρπωθεί τους καρπούς των μαθητών του, και καταργεί το κύριο συστατικό της χριστιανικής ιδέας, την αγάπη.

Το σωστό λοιπόν είναι ότι, οι απόστολοι παρόμοια με τον Κύριό τους που δίδαξε κι εφάρμοσε την αγάπη, εργάστηκαν και αγωνίστηκαν για να σωθούν όλοι οι ακροατές του κηρύγματος μαζί με τους ίδιους, και δεν νοιάζονταν φυσικά για τον κόπο τους καθώς το μοναδικό κίνητρό τους ήταν η αγάπη προς τους ανθρώπους. Το κήρυγμά τους λοιπόν ήταν κυρίως στο α΄ πληθυντικό πρόσωπο, ως εξής:

«Σας κηρύττουμε το ευαγγέλιο του Χριστού, για να σωθείτε κι εσείς μαζί με μας, για να σωθούμε όλοι μαζί! Έτσι ώστε όλοι μας να μην ΑΠΟΛΕΣΟΥΜΕ τον μισθό μας και ν’ ΑΠΟΛΑΒΟΥΜΕ την αιώνια ζωή στην βασιλεία του Κυρίου και Θεού μας Χριστού!

Ο ίδιος ο Ιωάννης εκφράζει την αγάπη του αυτή με τα ίδια περίπου λόγια:

«ὃ ἑωράκαμεν καὶ ἀκηκόαμεν, ἀπαγγέλλομεν ὑμῖν, ἵνα καὶ ὑμεῖς κοινωνίαν ἔχητε μεθ' ἡμῶν· καὶ ἡ κοινωνία δὲ ἡ ἡμετέρα μετὰ τοῦ πατρὸς καὶ μετὰ τοῦ υἱοῦ αὐτοῦ Ἰησοῦ Χριστοῦ. = αυτό που είδαμε και ακούσαμε, σας απαγγέλουμε, ώστε και σεις να έχετε κοινωνία μαζί μας. Και η κοινωνία η δικιά μας είναι μαζί με τον πατέρα και τον υιό του, τον Ιησού Χριστό», Α΄ Ιω 1,3.

Όσον αφορά τώρα την χρήση του α΄ πληθυντικού που βάζει ο ευαγγελιστής στα ρήματα, θα την αναλύσουμε παρακάτω, και θ’ αποδείξουμε ότι ο Ιωάννης έχει αδυναμία σ’ αυτήν την χρήση.

Ας πούμε λίγα λόγια ακόμη για το αποστολικό κήρυγμα και το ποιμαντικό έργο γενικότερα.

Η γνήσια τιμή και δόξα για τους αποστόλους και για κάθε κήρυκα του ευαγγελίου, είναι το δίχως άλλο οι καρποί που θ’ αποφέρει. Και οι καρποί αυτοί πρέπει να είναι καλής ποιότητας και αξίας, δηλ. ποίμνιο δοκιμασμένο και άξιο, ή δόκιμο κατά την αρχαία ελληνική (Α΄ Κο 11,19).

Αυτό το ποίμνιο αποτελείται από χριστιανούς που είναι έτοιμοι να θυσιαστούν για τον πλησίον τους και φυσικά για τ’ όνομα του Χριστού. Ή γενικότερα να ανταπεξέρχονται με υπομονή στους ποικίλους πειρασμούς. Όπως λέει ο απόστολος και αδελφός του Κυρίου Ιάκωβος:

«Μακάριος ἀνὴρ ὃς ὑπομένει πειρασμόν· ὅτι δόκιμος γενόμενος λήψεται τὸν στέφανον τῆς ζωῆς, ὃν ἐπηγγείλατο ὁ Κύριος τοῖς ἀγαπῶσιν αὐτόν.», Ια 1,12.

Διότι αν είναι χριστιανοί μόνο κατ’ όνομα που πηγαίνουν απλώς στην εκκλησία, και δεν έχουν να παρουσιάσουν έργα αγάπης και αυτοθυσίας, ή γενικότερα δεν μπορούν να υπομείνουν τους πειρασμούς, τότε αυτούς μεν δεν τους σώζει τίποτα, όσες φορές κι αν πάνε στην εκκλησία και σε προσκυνήματα, οι δε ποιμένες τους δεν πέτυχαν τίποτα, αφού το έργο τους αποδείχτηκε σκάρτο. Και για τέτοιους ποιμένες ισχύει αυτό που λέει ο Παύλος:

«θεμέλιον γὰρ ἄλλον οὐδεὶς δύναται θεῖναι παρὰ τὸν κείμενον, ὅς ἐστιν Ἰησοῦς Χριστός. 12 εἰ δέ τις ἐποικοδομεῖ ἐπὶ τὸν θεμέλιον τοῦτον χρυσόν, ἄργυρον, λίθους τιμίους, ξύλα, χόρτον, καλάμην, ἑκάστου τὸ ἔργον φανερὸν γενήσεται· ἡ γὰρ ἡμέρα δηλώσει· ὅτι ἐν πυρὶ ἀποκαλύπτεται· καὶ ἑκάστου τὸ ἔργον ὁποῖόν ἐστι τὸ πῦρ δοκιμάσει. 14 εἴ τινος τὸ ἔργον μενεῖ ὃ ἐπῳκοδόμησε, μισθὸν λήψεται· 15 εἴ τινος τὸ ἔργον κατακαήσεται, ζημιωθήσεται, αὐτὸς δὲ σωθήσεται, οὕτως δὲ ὡς διὰ πυρός.», Α΄ Κο 3,13-15.

Μετάφραση. «Διότι θεμέλιο (λίθο) άλλο δεν μπορεί να βάλει κανείς παρά μόνο αυτόν που υπάρχει, ο οποίος είναι ο Ιησούς Χριστός. Αν λοιπόν κάποιος οικοδομεί πάνω σ’ αυτό το θεμέλιο χρυσό, ή άργυρο, ή τίμιους λίθους, ή ξύλα, ή χόρτο, ή καλάμι, του καθενός το έργο θα γίνει φανερό. Διότι το φως της ημέρας θα το δείξει. Διότι πρόκειται ν’ αποκαλυφθεί με φωτιά. Και τότε του καθενός το έργο θα δοκιμαστεί με φωτιά, για να φανεί ποιάς ποιότητας είναι. Αν το έργο κάποιου παραμείνει έτσι όπως το οικοδόμησε, θα πάρει μισθό. Αν κάποιου το έργο κατακαεί, έχει πάθει ζημιά, αυτός όμως μπορεί να σωθεί, όπως σώζεται κάποιος μέσ’ απ’ τη φωτιά.», Α΄ Κο 3,13-15.

Βλέπουμε τον Παύλο να διακρίνει ποιότητες στο ποιμαντικό έργο και γενικά στο κήρυγμα του ευαγγελίου. Και η φωτιά της δοκιμασίας που θ’ αναδείξει το γνήσιο ή το σκάρτο έργο, δεν είναι άλλη απ’ την δοκιμασία των διωγμών των χριστιανών. Και μην νομίζετε ότι οι διωγμοί γίνονται μόνο από ειδωλολάτρες αυτοκράτορες, ή μουσουλμάνους ή αιρετικούς σε σημαντικές στιγμές της ιστορίας. Διωγμό μπορεί να υφίσταται ο χριστιανός και μέσα στην καθημερινότητά του, ή μέσα στο σημερινό ορθόδοξο και ειρηνικό κατεστημένο.

Έτσι, εκείνο που ζητείται απ’ τους ποιμένες και διδασκάλους του ευαγγελίου, είναι η σωστή διαποίμανση εκ μέρους των ως τίμιοι και πιστοί οικονόμοι του Θεού στην περιουσία που Αυτός τους εμπιστεύθηκε. Και αυτή η περιουσία είναι το ποίμνιο, δηλ. η εκκλησία (Α΄ Κο 4,1-2). Να διαχειριστούν την εκκλησία σωστά σαν δούλοι που έχουν να δώσουν λόγο στον Κύριό τους για την καλή οικονομική τους διαχείριση. Ειδικά όμως αυτοί οι οικονόμοι του Θεού πρέπει να υποβληθούν σε αυτοθυσίες και κακουχίες όταν θα χρειαστεί, με μοναδικό και σταθερό κίνητρο την σωστή διάδοση του ευαγγελίου και την διακονία τους για το ποίμνιο, όπως πάλι συνιστά ο Παύλος στον Τιμόθεο:

«σπούδασον σεαυτὸν δόκιμον παραστῆσαι τῷ Θεῷ, ἐργάτην ἀνεπαίσχυντον, ὀρθοτομοῦντα τὸν λόγον τῆς ἀληθείας.», Β΄ Τιμ 2,15.

«σὺ δὲ νῆφε ἐν πᾶσι, κακοπάθησον, ἔργον ποίησον εὐαγγελιστοῦ, τὴν διακονίαν σου πληροφόρησον.», Β΄ Τιμ 4,5.

Μετάφραση. «να προσπαθείς να στέκεσαι άξιος ενώπιον του Θεού, εργάτης που δεν ντροπιάζεται, που μιλάει σωστά τον λόγο του ευαγγελίου.», Β΄ Τιμ 2,15.

«Εσύ όμως να είσαι νηφάλιος και σώφρων σε κάθε περίσταση, έτοιμος για κακουχίες, να κάνεις έργο ευαγγελιστή, να εκπληρώσεις την διακονία σου.», Β΄ Τιμ 4,5.

Και όπως λέει και ο Πέτρος:

«ποιμάνατε τὸ ἐν ὑμῖν ποίμνιον τοῦ Θεοῦ, ἐπισκοποῦντες μὴ ἀναγκαστῶς, ἀλλ' ἑκουσίως, μηδὲ αἰσχροκερδῶς, ἀλλὰ προθύμως, 3 μηδ' ὡς κατακυριεύοντες τῶν κλήρων, ἀλλὰ τύποι γινόμενοι τοῦ ποιμνίου· 4 καὶ φανερωθέντος τοῦ ἀρχιποίμενος κομιεῖσθε τὸν ἀμαράντινον τῆς δόξης στέφανον.», Α΄ Πε 5,2-4.

Μετάφραση. «ποιμάνετε το ποίμνιο που σας έχει εναποθέσει ο Θεός, πραγματοποιώντας το έργο της επισκοπής και επίβλεψης, όχι αναγκαστικά, αλλά με όρεξη, ούτε κερδίζοντας αισχρές απολαβές, αλλά με προθυμία, ούτε σαν να είχατε κυριαρχική εξουσία πάνω στους κλήρους, αλλά να γίνετε το παράδειγμα του ποιμνίου. Και όταν φανερωθεί ο αρχιποιμένας, να πάρετε το αμαράντινο στεφάνι της δόξας.», Α΄ Πε 5,2-4.

Τύπος είναι το αρχέτυπο, το υπόδειγμα βάσει του οποίου πρέπει ν’ αντιγράψουμε ή να πράξουμε (λεξικό L-S). Και τύπος του ποιμνίου γίνεται ο εκάστοτε ποιμένας που έχει ήδη κι αυτός με τη σειρά του ως υπόδειγμα τον Χριστό που ήρθε για να διακονήσει και να σταυρωθεί για όλους τους άλλους, και όχι για να διακονηθεί. Αλλά επειδή το ποίμνιο δεν βλέπει τον Χριστό, καλείται ο ποιμένας να Τον μιμηθεί για ν’ αποτελέσει το ορατό υπόδειγμα Εκείνου. Άρα το άγιο έργο του ποιμένα διακρίνεται σε 2 βασικά πράγματα:

1.      Η σωστή και συνεχής μετάδοση του ευαγγελίου.

2.      Η διακονία του ποιμνίου απ’ τον ποιμένα που θυσιάζεται για το ποίμνιο.

Βλέπουμε λοιπόν ότι το 2ο δεν είναι τίποτ’ άλλο απ’ την πρακτική εφαρμογή του 1ου. Δηλ. Θεωρία και Πράξη. Αυτό είναι το θέλημα του Κυρίου. Τόσο λοιπόν η διδασκαλία του ευαγγελίου (θεωρία), όσο και η εφαρμογή του, είναι αλληλένδετα στο πρόσωπο του άξιου ποιμένα και διδασκάλου, που καλείται πρώτος αυτός να δώσει το καλό παράδειγμα, δηλ. το παράδειγμα ή τον τύπο του σταυρωμένου Χριστού. Κι αυτό συνοψίζεται στην φράση Του:

«οὐχ οὕτω δὲ ἔσται ἐν ὑμῖν, ἀλλ' ὃς ἐὰν θέλῃ γενέσθαι μέγας ἐν ὑμῖν, ἔσται ὑμῶν διάκονος, καὶ ὃς ἐὰν θέλῃ ὑμῶν γενέσθαι πρῶτος, ἔσται πάντων δοῦλος·», Μθ 20,26-27, Μκ 9,35/10,43-44.

Και όχι να έχουμε ποιμένες που εκμεταλλεύονται την εκκλησία για να έχουν τίτλους, δόξα, τεμπελιά, και βέβαια αρκετό χρήμα για σπατάλες και καλοπέραση, όπως κάνουν κάποιοι σημερινοί επίσκοποι απολαμβάνοντας την εξουσία του θρόνου τους, και δεν τους καίγεται καρφί για το ποίμνιο. Όλοι αυτοί οι ανάξιοι ποιμένες περιγράφονται ανάγλυφα στα λόγια του Παύλου:

«οἱ γὰρ τοιοῦτοι τῷ Κυρίῳ ἡμῶν Ἰησοῦ Χριστῷ οὐ δουλεύουσιν, ἀλλὰ τῇ ἑαυτῶν κοιλίᾳ, καὶ διὰ τῆς χρηστολογίας καὶ εὐλογίας ἐξαπατῶσι τὰς καρδίας τῶν ἀκάκων·», Ρω 16,18.

Και αυτοί θα έχουν φυσικά την ανάλογη τιμωρία απ’ τον Θεό.

Αυτό λοιπόν είναι το χάλι του Βατικανού κώδικα που κοντεύει να μας αλλάξει την αληθινή ιδέα του αποστολικού κηρύγματος που γίνεται από ειλικρινή αγάπη, δωρεάν και χωρίς κανένα κέρδος, ούτε ακόμα κι αυτό που ονομάζουμε ηθική ικανοποίηση από ένα εθελοντικό κόπο που προσφέραμε. Διότι το κήρυγμα και το γενικότερο έργο της διαποίμανσης της εκκλησίας δεν αποτελεί αντικείμενο άντλησης ηθικής ικανοποίησης, αλλά χρέος διακονίας και ευθύνης σαν αυτό που αισθάνεται ο Παύλος:

«῞Ελλησί τε καὶ βαρβάροις, σοφοῖς τε καὶ ἀνοήτοις ὀφειλέτης εἰμί·», Ρω 1,14.

ΪΝΑ ΜΗ ΑΠΟΛΗΣΘΕ Α ΕΙΡΓΑΣΑΣΘΑΙ του Σιναϊτικού κώδικα αντί του σωστού ΪΝΑ ΜΗ ΑΠΟΛΕΣΩΜΕΝ Α ΕΙΡΓΑΣΑΜΕΘΑ

Όπως βλέπουμε ο Σιναϊτικός έχει ΑΠΟΛΗΣΘΕ που είναι ο αόριστος του ρήματος ἀπόλλυμι (= χάνομαι), δηλ. η μέση φωνή του ρήματος ἀπολλύω / ἀπόλλυμι. Άρα η μετάφραση της φράσης όπως την έχει ο Σιναϊτικός μας δίνει:

«για να μην χαθείτε αυτά που εργαστήκατε.».

Είναι φανερό ότι η μέση φωνή του ρήματος ἀπόλλυμι (= χάνομαι) δεν ταιριάζει. Ταιριάζει μόνο η ενεργητική φωνή του ρήματος δηλ. ΑΠΟΛΕΣΗΤΕ (= χάσετε), όπως το ‘χει και ο Βατικανός κώδικας. Γι αυτό και στο χειρόγραφο του Σιναϊτικού υπάρχει η μεταγενέστερη πρόσθεση με τα γράμματα Ε και ΗΤ που μπήκαν πάνω απ’ την σειρά των κανονικών γραμμάτων, από κάποιον αντιγραφέα σε μεταγενέστερη εποχή βέβαια (βλέπε την φωτό του χειρογράφου στο Κέντρο, http://www.csntm.org/Manuscript/View/GA_01 .

Ο Αλεξανδρινός Κώδικας στην συγκεκριμένη φράση έχει την συντακτικά και δογματικά σωστή εκδοχή, ΪΝΑ ΜΗ ΑΠΟΛΕΣΗΤΕ Α ΕΙΡΓΑΣΑΣΘΕ, αλλά όπως θα δούμε παρακάτω ούτε κι αυτή είναι η σωστή, διότι υπερτερεί η συνήθεια του Ιωάννη να μετατρέπει το β΄ και γ΄ πρόσωπο της πρώτης πρότασης, σε α΄ πληθυντικό πρόσωπο.

Παραθέτουμε λοιπόν γνωστούς στίχους του Ιωάννη μ’ αυτήν την συνήθεια:

«καὶ ἐάν τις ἁμάρτῃ, παράκλητον ἔχομεν πρὸς τὸν πατέρα, Ἰησοῦν Χριστὸν δίκαιον·», Α΄ Ιω 2,1.

«Καὶ νῦν, τεκνία, μένετε ἐν αὐτῷ, ἵνα ὅταν φανερωθῇ ἔχωμεν παρρησίαν καὶ μὴ αἰσχυνθῶμεν ἀπ' αὐτοῦ ἐν τῇ παρουσίᾳ αὐτοῦ.», Α΄ Ιω 2,28.

«καὶ ὁ τηρῶν τὰς ἐντολὰς αὐτοῦ ἐν αὐτῷ μένει καὶ αὐτὸς ἐν αὐτῷ. καὶ ἐν τούτῳ γινώσκομεν ὅτι μένει ἐν ἡμῖν», Α΄ Ιω 3,24.

«11 ὅτι αὕτη ἐστὶν ἡ ἀγγελία ἣν ἠκούσατε ἀπ' ἀρχῆς, ἵνα ἀγαπῶμεν ἀλλήλους,», Α΄ Ιω 3,11.

«5 καὶ νῦν ἐρωτῶ σε, κυρία, οὐχ ὡς ἐντολὴν γράφων σοι καινὴν, ἀλλὰ ἣν εἴχομεν ἀπ' ἀρχῆς, ἵνα ἀγαπῶμεν ἀλλήλους.», Β΄ Ιω 5.

Παρακάτω γράφουμε τις αντιστοιχίες των προσώπων (β΄ και γ΄ => α΄ πληθυντικό) για να φανεί καλύτερα η μετατροπή:

«ἐάν τις ἁμάρτῃ» => «παράκλητον ἔχομεν»,

«μένετε ἐν αὐτῷ» => «ἵνα ... ἔχωμεν παρρησίαν καὶ μὴ αἰσχυνθῶμεν»

«ὁ τηρῶν ... ἐν αὐτῷ μένει» => «γινώσκομεν ὅτι μένει ἐν ἡμῖν»

«ἡ ἀγγελία ἣν ἠκούσατε» => «ἵνα ἀγαπῶμεν ἀλλήλους»

«ἐρωτῶ σε ... γράφων σοι» => «ἣν εἴχομεν ἀπ' ἀρχῆς, ἵνα ἀγαπῶμεν ἀλλήλους»

Αρέσει ιδιαίτερα στον εβραίο Ιωάννη να βρίσκει στην ελληνική γλώσσα εκείνα τα στοιχεία που εκφράζουν την συλλογική αμοιβή που δε είναι άλλη απ’ την κοινή σωτηρία, χωρίς έτσι να διακρίνει τους ευαγγελιστές απ’ τους ευαγγελιζόμενους, δείχνοντας την πολλή αγάπη του για τους χριστιανούς εξ εθνών της Μικράς Ασίας, και παράλληλα την μεγάλη εκτίμησή του προς το πρόσωπο του αδερφού του και συναποστόλου Παύλου που κοπίασε πολύ για να φτιάξει αυτές τις εκκλησίες.

Παρακάτω βάζουμε φωτογραφία του Βατικανού κώδικα καθώς σταθήκαμε τυχεροί διότι οι στίχοι του Ιωάννη που εξετάζουμε βρίσκονται σε φωτό που έχει η αγγλική Βικιπαίδεια στη σελίδα της για τον Βατικανό κώδικα. Την επεξεργαστήκαμε μόνο λίγο (κόψιμο και ράψιμο) για να φανεί ο εν λόγω στίχος.

Συμπέρασμα

Μετά την μικρή σχετικά έρευνα που κάναμε και παραθέσαμε στις 2 σελίδες μας, ΟΙ 3 ΠΕΡΙΦΗΜΟΙ ΚΩΔΙΚΕΣ (ΜΕΡΟΣ Α΄) και (ΜΕΡΟΣ Β΄) , είναι ευνόητο ότι οι εν λόγω κώδικες, Σιναϊτικός (א), Βατικανός (Β) και Αλεξανδρινός (Α), παρουσιάζουν κείμενο αρκετά κακής ποιότητας, καθώς έχουν παραλείψεις συχνά σοβαρές, και λάθη επίσης σοβαρά, τα οποία μπερδεύουν τον αναγνώστη και τον οδηγούν σε λανθασμένα συμπεράσματα μέχρι και δογματικά τέτοια. Κι ας είναι οι αρχαιότεροι πλήρεις κώδικες (4ου και 5ου αι.).

Συνεπώς είναι ακατάλληλοι για την αναπαραγωγή κι έκδοση του αυθεντικού βιβλικού κειμένου ή αυτού που είναι πολύ κοντά στο αυθεντικό.

Σε αντίθεση, το Βυζαντινό κείμενο όπως το είδαμε στους κώδικες Sangallensis και Mutiniensis πληροί όλες τις σωστές προϋποθέσεις, γραμματικές και δογματικές, για την αναπαραγωγή του αυθεντικού βιβλικού κειμένου. Κι ας είναι κώδικες του 9ου αι. και μεταγενέστεροι. Διότι όπως τονίζουμε στη σελίδα μας, ΠΏΣ ΓΡΑΦΕΤΑΙ Τ' ΟΝΟΜΑ ΤΟΥ ΒΑΣΙΛΙΑ, ΔΑΥΙΔ Ή ΔΑΒΙΔ ; - Ο ΣΙΑΜΑΚΗΣ ΑΠΟΦΑΙΝΕΤΑΙ ΜΕ ΣΙΓΟΥΡΙΑ ΚΑΙ ΣΠΑΕΙ ΠΑΛΙ ΤΑ ΜΟΥΤΡΑ ΤΟΥ , ο αυθεντικός λόγος του Θεού δεν κρίνεται τόσο απ’ την αρχαιότητα του κειμένου του, αλλ’ απ’ την αφθονία του σε ποσότητα χειρογράφων η οποία πλημμυρίζει τον κόσμο, σαν το άφθονο γάργαρο νερό και το άπλετο φως του ήλιου!

Page of the codex with text of Matthew 6:4–32 By Unknown author - Codex Sinaiticus, Public Domain, https://commons.wikimedia.org/w/index.php?curid=10097597 https://en.wikipedia.org/wiki/Codex_Sinaiticus

Page from Codex Vaticanus; ending of 2 Thes and beginning of Heb By Unknown author - Codex Vaticanus, Public Domain, https://commons.wikimedia.org/w/index.php?curid=595883 https://en.wikipedia.org/wiki/Codex_Vaticanus

The end of the 2 Epistle of Peter and the beginning of the 1 Epistle of John in the same column. By Unknown author - Codex Alexandrinus, Public Domain, https://commons.wikimedia.org/w/index.php?curid=6953640 https://en.wikipedia.org/wiki/Codex_Alexandrinus