Η ΕΡΜΗΝΕΙΑ ΤΗΣ ΒΑΒΥΛΩΝΑΣ ΣΤΗΝ Α΄ ΠΕΤΡΟΥ & Ο ΑΘΕΟΛΟΓΗΤΟΣ ΣΙΑΜΑΚΗΣ
THE INTERPRETATION OF BABYLON IN 1 PETER 5:13 & THE IGNORANT SIAMAKIS
Θεσσαλονίκη 15-11-2019
Είδαμε στην σελίδα μας,
Η ΒΑΒΥΛΩΝ ΤΗΣ ΑΙΓΥΠΤΟΥ & Ο ΑΝΙΣΤΟΡΗΤΟΣ ΣΙΑΜΑΚΗΣ
ότι ο Σιαμάκης έρχεται 3ος στην απόδοση της αιγυπτιακής Βαβυλώνας για την Α΄ Πέτρου, μετά τους Χρυσόστομο Παπαδόπουλο και Παναγιώτη Χρήστου (παρόλο που δεν τ’ ομολογεί και περνιέται για πρώτος). Στην πραγματικότητα όμως δεν έρχεται 3ος, αλλά 6ος! Διότι υπάρχουν άλλοι 3 παλαιότεροι ερμηνευτές που δέχονται την Βαβυλώνα της Αιγύπτου, και οι οποίοι μάλιστα δεν αναφέρονται απ’ τους νεώτερους. Και θα τους δούμε πιο κάτω.
Ας δούμε όμως πρώτα τις «θεολογικές ερμηνείες» του Σιαμάκη σε σχέση με την αιγυπτιακή Βαβυλώνα, μαζί με τις σχετικές πληροφορίες που μας δίνει η Καινή Διαθήκη.
Απ’ την Καινή Διαθήκη λοιπόν πληροφορούμαστε ότι οι απόστολοι και άλλοι χριστιανοί εξ ιουδαίων, όντας διωγμένοι απ’ τα Ιεροσόλυμα σε διάφορες χρονικές στιγμές, διεσπάρησαν σε διάφορα μέρη, όπως π.χ. στην Σαμάρεια και στην επαρχιακή νότια Ιουδαία μετά τον θάνατο του Στεφάνου (Πρξ 8,1), ή στην Αραβία και άλλοτε στην Δαμασκό ο Παύλος (Γα 1,17). Βλέπουμε δηλ. τους αποστόλους να διασπείρονται τόσο προς βορρά όσο και προς νότο, χωρίς να υπάρχει προτίμηση σε κάποιο μέρος. Έτσι ο Πέτρος είναι πολύ πιθανόν εξαιτίας διωγμού στην Ιερουσαλήμ, να βρέθηκε στην Βαβυλώνα της Αιγύπτου απ’ όπου γράφει την Α΄ Επιστολή του. Και να ίδρυσε ο ίδιος ή να βρήκε ήδη ιδρυμένη την εκκλησία της Βαβυλώνας, την οποία ονομάζει “συνεκλεκτή” (Α΄ Πε 5,13). Η ονομασία αυτή άλλωστε δεν μας δίνει κάποιο στοιχείο ώστε να συμπεράνουμε τον χρόνο ίδρυσής της. Θα μπορούσε ο χρόνος αυτός να προηγείται της Επιστολής Πέτρου από μερικούς μήνες μέχρι κάποια χρόνια. Έτσι κι αλλιώς η χρονολογία ίδρυσης της εκκλησίας της Βαβυλώνας είναι αδιάφορη και ασύνδετη με τον χρόνο που έμεινε εκεί ο Πέτρος, που κι αυτός ο χρόνος θα μπορούσε να είναι από μερικούς μήνες μέχρι κάποια χρόνια.
Ο Σιαμάκης όμως περιφρονώντας τις πληροφορίες της Καινής Διαθήκης για την σε βορρά και νότο διασπορά των αποστόλων, χαρακτηρίζει την Βαβυλώνα της Αιγύπτου «έδρα του αποστολικού κηρύγματος» των εξ ιουδαίων χριστιανών:
«διότι ἡ αἰγυπτιακὴ Βαβυλὼν εἶναι δι’ αὐτὸν καὶ τὸν Πέτρον καὶ τὸν Ἰούδαν καὶ τὸν Μᾶρκον καὶ τοὺς λοιποὺς τῆς ἐκ περιτομῆς ἀποστολῆς, ἀλλὰ καὶ τοὺς Χριστιανοὺς πάντας τῆς ἀποστολικῆς ἐποχῆς, ἔντονος παράστασις ἐν τοῖς βιώμασιν αὐτῶν, ἀφοῦ αὐτὴ εἶναι ἡ ἕδρα τοῦ ἀποστολικοῦ κηρύγματος. (ἡ ἄλλη ἀποστολὴ ἦτο ἡ τοῦ Παύλου καὶ τῶν ἐξ ἀκροβυστίας).»
Σιαμάκης Κ., Δοσιθέου Ιεροσολύμων “Τόμος Χαράς”, σελ. 308.
Βλέπε και την ιστοσελίδα του, http://www.philologus.gr/files/BABYLON-AIGYPTOY.pdf
Πού την είδε αυτήν την έδρα του «αποστολικού κηρύγματος»; Σε ποιά μαρτυρία;
Η απάντηση είναι «σε καμία», γι αυτό και δεν φέρνει καμία παραπομπή! Και η αλαζονική του πρόθεση να εντυπωσιάσει με τον γνωστό του “πρωτότυπο” τρόπο είναι φανερή πλέον!
Όσο για την “παράδοση” που λέει ότι η αγία οικογένεια με τον μικρό Χριστό που έζησαν για ένα διάστημα στην Αίγυπτο (Μθ 2,15 και 19-21), διέμειναν στην Βαβυλώνα, αυτή κατάγεται απ’ τους ανέκαθεν τοπικούς ιεροκάπηλους που εφευρίσκουν “παραδόσεις” για να πετυχαίνουν προσκυνηματικά έσοδα πουλώντας τον Χριστό. Έχουμε αναφέρει σε άλλη σελίδα μας την επιχειρηματική (business με διάφορα μέσα) πώληση του Χριστού απ’ τον πάπα, αλλά κι εμείς οι ορθόδοξοι προβαίνουμε σε ουκ ολίγα παρόμοια, ακολουθώντας το παράδειγμα αυτού του αντίχριστου. [βλέπε αυτά που λέμε για τον πάπα και τις πωλήσεις του στην σελίδα μας,
Ενδιαφέροντα σχόλια (15) σε PDF , σελ. 15.
«Βαβυλών η μεγάλη» της Αποκάλυψης
Φτάνουμε τέλος στο τελευταίο και πιο θεολογικό κομμάτι της αναίρεσής μας στα λεγόμενα του Σιαμάκη πάνω στο θέμα της αιγυπτιακής Βαβυλώνας. Παραθέτουμε λοιπόν το απόσπασμά του:
« … τὴν ὑπαινίσσεται δὲ καὶ ὁ εὐαγγελιστὴς Ἰωάννης εἰς τὴν Ἀποκάλυψιν … διότι ὅταν λαμβάνῃ … τὴν πρωτεύουσαν πόλιν τῆς γῆς Βαβυλῶνα τὴν άσιατικήν, λέγει πάντοτε «Βαβυλὼν ἡ μεγάλη». το ἐπίθετον «μεγάλη» τὸ χρησιμοποιεῖ ὄχι ὡς κοσμητικὸν ἀλλ’ ὡς ἀντιδιασταλτικόν. τὴν ἀντιδιαστέλλει ἀπὸ τῆς αἰγυπτιακῆς μικρᾶς Βαβυλῶνος, ἥτις ἔρχεται Δευτέρα ἔναντι τῆς ἀσιατικῆς εἰς μέγεθος καὶ ἀρχαιότητα καὶ φήμην.»
Σιαμάκης Κ., Δοσιθέου Ιεροσολύμων “Τόμος Χαράς”, σελ. 308.
Βλέπε και την ιστοσελίδα του, http://www.philologus.gr/files/BABYLON-AIGYPTOY.pdf
Η “θεολογική” λοιπόν προσέγγιση του Σιαμάκη για την προφητική φράση του Ιωάννη «Βαβυλὼν ἡ μεγάλη», είναι όπως θα περιμέναμε: πέρα για πέρα πρωτότυπη, αφού δεν την αναφέρει κανείς άλλος αρχαίος ή και μεσαιωνικός εκκλ. συγγραφέας!
Κι έτσι ο Σιαμάκης για να υπερκεράσει το γεγονός ότι έρχεται 3ος στην “ανακάλυψη” της αιγυπτιακής Βαβυλώνας, προσπαθεί να βγει 1ος στην θεολογική ερμηνεία της προφητικής φράσης της Αποκάλυψης «Βαβυλὼν ἡ μεγάλη». Και μάλιστα να βγει 1ος ανάμεσα σε όλους τους ερμηνευτές αρχαίους και νεωτέρους που ερμήνευσαν την Αποκάλυψη, αφού κανείς μέχρι τώρα δεν λέει κάτι ανάλογο με τον Σιαμάκη!
Και προσέξτε τί λέει, ότι η αιγυπτιακή και άρα μικρή Βαβυλώνα «ἔρχεται Δευτέρα ἔναντι τῆς ἀσιατικῆς εἰς μέγεθος καὶ ἀρχαιότητα καὶ φήμην.».
Όμως αυτό που λέει ο Σιαμάκης για «το μέγεθος και την φήμη» της πόλης δεν ισχύει, διότι ήδη γράψαμε αρκετά για να δείξουμε ότι η αιγυπτιακή Βαβυλώνα ήταν μια σχετικά μικρή πόλη, μια κωμόπολη που συνδύαζε το στρατιωτικό με το κομβικό κέντρο και το τελωνείο, μέχρι την εξάπλωση του Χριστιανισμού τον 4ο αι..
Ας έρθουμε όμως στην ερμηνεία της φράσης της Αποκάλυψης «Βαβυλὼν ἡ μεγάλη», για να δούμε πόσο θεολογικά πρωτότυπος είναι ο Σιαμάκης.
Συγκεκριμένα η φράση «Βαβυλὼν ἡ μεγάλη» υπάρχει στην Αποκάλυψη 6 φορές, στα χωρία, 14,8/16,19/17,5/18,2 και 10 και 21. Και άλλες 5 φορές υπάρχει η φράση «ἡ πόλις ἡ μεγάλη» στα χωρία, 16,19/17,18/18,16 και 19 και 21, με την οποία πάλι εννοείται η Βαβυλών.
Θα δούμε ότι όλοι οι αρχαίοι ερμηνευτές της Αποκάλυψης, τείνουν ν’ αποδώσουν το μεν όνομα Βαβυλών στην μεγάλη πρωτεύουσα της εποχής που παρασέρνει τους ανθρώπους στην αμαρτωλή χλιδή και ήταν η Ρώμη, χωρίς όμως ν’ αποκλείουν και την γενικότερη έννοια της μαλθακής και αμαρτωλής ζωής του κόσμου που έλκεται απ’ τα μεγάλα αστικά κέντρα. Στη δε λέξη “μεγάλη” αποδίδουν σαφώς το μέγεθος της δόξας, του εμπορίου και του πλούτου που φέρνει αυτό, και δείχνουν ότι μαζί με τον πλούτο έρχεται η διαφθορά και η ακολασία.
Παραθέτουμε ως χαρακτηριστικό παράδειγμα της τέτοιας πατερικής ερμηνείας, μερικά αποσπάσματα απ’ τον εκκλησιαστικό συγγραφέα και πατέρα Οικουμένιο επίσκοπο Τρίκκης (Καρδίτσα):
«καὶ οἶμαι περὶ τῆς Ῥώμης φησὶ καὶ τῶν τότε καταληψομένων αὐτήν, ὡς προϊὼν ὁ λόγος διδάξει. διό φησιν καὶ Βαβυλὼν ἡ μεγάλη ἐμνήσθη ἐνώπιον τοῦ Θεοῦ. τουτέστι τῶν πάλαι αὐτῆς ἁμαρτιῶν, ὅτε τοὺς ἁγίους ἐδίωκον καὶ ἀνήρουν, μνήμη γέγονεν παρὰ τῷ Θεῷ, τὸ δέ γε ποτήριον τοῦ οἴνου τοῦ θυμοῦ τοῦ Θεοῦ ἤδη ἡρμηνεύεται·».
Βλέπουμε ότι ο Οικουμένιος ερμηνεύει Βαβυλών = Ρώμη, για τους διωγμούς και φόνους των αγίων χριστιανών μαρτύρων που έγιναν εκεί, και όπως αυτά φαίνονται στο ίδιο κείμενο της Αποκάλυψης που λέει:
«5 καὶ ἐπὶ τὸ μέτωπον αὐτῆς ὄνομα γεγραμμένον, μυστήριον· Βαβυλὼν ἡ μεγάλη, ἡ μήτηρ τῶν πορνῶν καὶ τῶν βδελυγμάτων τῆς γῆς. 6 καὶ εἶδον τὴν γυναῖκα μεθύουσαν ἐκ τοῦ αἵματος τῶν ἁγίων καὶ ἐκ τοῦ αἵματος τῶν μαρτύρων Ἰησοῦ.», Απ 17,5-6.
Σε άλλο σημείο όμως, ξαναγυρίζει στο αίνιγμα της «νοητής Βαβυλώνας»:
«πάλιν δὲ διὰ τῆς ἐν τῇ διηγήσει διατριβῆς ἐξαίρει τὸ πάθος τῆς νοητῆς Βαβυλῶνος· ὧν σαφῶν ὄντων, οὐ δεῖ τοῖς ὡμολογημένοις ἐμφιλοχωρεῖν.»
Για να καταλήξει πιο κάτω:
«ἐκ τοῦ στόματος αὐτοῦ ἐκπορεύεται ῥομφαία ὀξεῖα, ἵνα ἐν αὐτῇ πατάξῃ τὰ ἔθνη, … καὶ ἔχει ἐπὶ τὸ ἱμάτιον αὐτοῦ καὶ ἐπὶ τὸν μηρὸν αὐτοῦ ὄνομα γεγραμμένον Βασιλεὺς βασιλέων, καὶ Κύριος κυρίων. μετὰ τὴν ὥραν τῆς καταστροφῆς Βαβυλῶνος· δῆλον δὲ τίς νενόηται ἡ Βαβυλών, ἔτι καὶ τοῦτο δείκνυται τῷ εὐαγγελιστῇ, τοῦ τε ἀντιχρίστου καὶ τοῦ ἀρχεκάκου δράκοντος ἡ πτῶσις, καὶ εἰς ποίαν ἀπίασι κόλασιν ἐν τῷ τοῦ τέλους καὶ τῆς ἀντιδόσεως καιρῷ, καὶ τῶν βασιλέων δὲ ἡ καταστροφὴ τῶν ἐπαναστησομένων τὸ τηνικάδε τοῖς Χριστοῦ δούλοις»
Εδώ ο Οικουμένιος γίνεται σαφέστερος στο ν’ αποδώσει στην Βαβυλώνα την γενικότερη των εθνών αμαρτία, που μαζί με τους βασιλείς των “επαναστάτησαν” εναντίον των δούλων του Χριστού, και γι αυτό στο τέλος μαζί με τον «αρχέκακο δράκοντα» θα πάνε (ἀπίασι) στην κόλαση.
Όπως λοιπόν ο Οικουμένιος ερμηνεύει κλιμακωτά, ξεκινώντας με την Ρώμη και φτάνοντας στη σωστή ερμηνεία, έτσι κι εμείς πιστεύουμε ότι η Βαβυλών αυτή στο κείμενο της Αποκάλυψης ερμηνεύεται σχετικά εύκολα, διότι ήδη το προφητικό κείμενο εξηγεί από μόνο του την ταυτότητά της, και τους λόγους που αυτή καλείται «Βαβυλὼν ἡ μεγάλη»:
«Ἔπεσεν, ἔπεσε Βαβυλὼν ἡ μεγάλη, … 3 ὅτι ἐκ τοῦ οἴνου τοῦ θυμοῦ τῆς πορνείας αὐτῆς πέπωκαν πάντα τὰ ἔθνη, καὶ οἱ βασιλεῖς τῆς γῆς μετ' αὐτῆς ἐπόρνευσαν, καὶ οἱ ἔμποροι τῆς γῆς ἐκ τῆς δυνάμεως τοῦ στρήνους αὐτῆς ἐπλούτησαν. 4 Καὶ ἤκουσα ἄλλην φωνὴν ἐκ τοῦ οὐρανοῦ λέγουσαν· Ἔξελθε ἐξ αὐτῆς ὁ λαός μου, ἵνα μὴ συγκοινωνήσητε ταῖς ἁμαρτίαις αὐτῆς, καὶ ἵνα ἐκ τῶν πληγῶν αὐτῆς μὴ λάβητε· 5 ὅτι ἐκολλήθησαν αὐτῆς αἱ ἁμαρτίαι ἄχρι τοῦ οὐρανοῦ, καὶ ἐμνημόνευσεν ὁ Θεὸς τὰ ἀδικήματα αὐτῆς. 6 ἀπόδοτε αὐτῇ ὡς καὶ αὐτὴ ἀπέδωκε, καὶ διπλώσατε αὐτῇ διπλᾶ κατὰ τὰ ἔργα αὐτῆς· ἐν τῷ ποτηρίῳ ᾧ ἐκέρασε κεράσατε αὐτῇ διπλοῦν. 7 ὅσα ἐδόξασεν αὑτὴν καὶ ἐστρηνίασε, τοσοῦτον δότε αὐτῇ βασανισμὸν καὶ πένθος.», Απ 18,2-7.
Αν προσέξουμε τον αιτιολογικό σύνδεσμο “ὅτι” (= διότι) στην αρχή του στίχου 3, θα δούμε ότι αυτός εξηγεί τους λόγους για τους οποίους ήρθε η πτώση της πόλης και ταυτόχρονα περιγράφει την βρωμιά που έκρυβε το “μεγαλείο” της: τα έθνη και οι άρχοντες της γης (βασιλεῖς) πόρνευαν, και οι έμποροι πλούτιζαν απ’ το στρήνος της. Παραγγέλλει μάλιστα ισχυρά, να βγουν έξω απ’ αυτό το κύκλωμα οι χριστιανοί, για να μην παρασυρθούν και μολυνθούν πνευματικά. Κι αφού αναφέρεται στον λαό του Χριστού και Θεού, σημαίνει ότι η προτροπή γίνεται για όλους όπου κι αν βρίσκονται, χωρίς δηλ. γεωγραφικό προσδιορισμό. Κι έτσι η Βαβυλών υποχωρεί με την στενή έννοια της πόλης, και παραχωρεί την σημασία της σε μια άλλη έννοια που δεν είναι τοπική αλλά τροπική: στην αιτία της διαφθοράς και της πορνείας ή γενικότερα της αμαρτίας. Δηλ. στο βρώμικο “μεγαλείο” μιας οποιασδήποτε πόλης ή όλης της γης που το συνοψίζει λίγο παρακάτω:
«ὅτι οἱ ἔμποροί σου ἦσαν οἱ μεγιστᾶνες τῆς γῆς, ὅτι ἐν τῇ φαρμακείᾳ σου ἐπλανήθησαν πάντα τὰ ἔθνη, 24 καὶ ἐν αὐτῇ αἵματα προφητῶν καὶ ἁγίων εὑρέθη καὶ πάντων τῶν ἐσφαγμένων ἐπὶ τῆς γῆς.», Απ 18,23-24.
Οι μεγιστάνες της γης λοιπόν είναι που έκαναν την «πόλη Βαβυλών» μεγάλη και πλάνησαν με την μαγεία του πλούτου της που έλκει (→ ἐν τῇ φαρμακείᾳ της) όλα τα έθνη. Η διαφθορά αυτή όμως και η γεμάτη αίσχος και πορνεία «καλοπέραση» είχε ως αποτέλεσμα τον έλεγχο μέσω της σεμνής ζωής των αγίων του Θεού και των προφητών, σε σημείο ώστε να γίνουν οι τελευταίοι αφάνταστα ενοχλητικοί, και να επισύρουν έτσι την σφαγή τους όμοια με τον αρχηγό τους Ιησού Χριστό που σφάχτηκε απ’ τον φθόνο των φαρισαίων και των μεγιστάνων. Αφού λοιπόν η προφητεία μιλάει για την σφαγή πάντων τῶν ἁγίων ἐπὶ τῆς γῆς, η Βαβυλών αυτή δεν είναι μια συγκεκριμένη πόλη, αλλά η κάθε πόλη και ο κάθε τόπος όπου οι άρχοντες και οι μεγιστάνες γλεντούν και πλανούν τα έθνη στην βρωμιά και ακολασία. Απλώς η Ρώμη τότε, όπως και η Βαβυλώνα των Χαλδαίων, αλλά και η κάθε μεγάλη ανά τους αιώνες πόλη, αποτελούν αιώνιο παράδειγμα της αμαρτίας που υψώνεται σε ύβρη εναντίον του Θεού.
Να λοιπόν ποια είναι η «Βαβυλὼν ἡ μεγάλη» της Αποκάλυψης, που μπορεί να παίρνει τ’ όνομά της συμβολικά απ’ την κάποτε μεγάλη Βαβυλώνα της Μεσοποταμίας – όπως κανείς δεν αμφισβητεί –, αλλά το παίρνει γι αυτόν ακριβώς τον λόγο. Για να θυμίζει στους αναγνώστες το τέλος εκείνης της ένδοξης και μεγάλης Βαβυλώνας που αφού υπερηφανεύθηκε με την χλιδή της και τους μεγιστάνες της και «ἐδόξασεν αὑτὴν καὶ ἐστρηνίασε», κατόπιν ο Θεός την εκδικήθηκε με αφανισμό που ήρθε δια της ωμής βίας μέσω της εκπλήρωσης των προφητειών, όπως οι παρακάτω:
«πέπτωκε πέπτωκε Βαβυλών, καὶ πάντα τὰ ἀγάλματα αὐτῆς, καὶ τὰ χειροποίητα αὐτῆς συνετρίβησαν εἰς τὴν γῆν», Ησαΐας 21,9.
«19 καὶ ἔσται Βαβυλών, ἣ καλεῖται ἔνδοξος ἀπὸ βασιλέως Χαλδαίων, ὃν τρόπον κατέστρεψεν ὁ Θεὸς Σόδομα καὶ Γόμορρα· 20 οὐ κατοικηθήσεται εἰς τὸν αἰῶνα χρόνον», Ησαΐας 13,17.
«29 ἐσείσθη ἡ γῆ καὶ ἐπόνεσε, διότι ἐξανέστη ἐπὶ Βαβυλῶνα λογισμὸς Κυρίου τοῦ θεῖναι τὴν γῆν Βαβυλῶνος εἰς ἀφανισμὸν καὶ μὴ κατοικεῖσθαι αὐτήν. », Ιερεμίας 28,29.
«35 μάχαιραν ἐπὶ τοὺς Χαλδαίους καὶ ἐπὶ τοὺς κατοικοῦντας Βαβυλῶνα καὶ ἐπὶ τοὺς μεγιστᾶνας αὐτῆς καὶ ἐπὶ τοὺς συνετοὺς αὐτῆς· », Ιερεμίας 27,35.
Σε σημείο μάλιστα που και αυτός ο προφήτης ν’ απορεί για την αναπάντεχη πτώση της ένδοξης πόλης:
«41 πῶς ἑάλω καὶ ἐθηρεύθη τὸ καύχημα πάσης τῆς γῆς; πῶς ἐγένετο Βαβυλὼν εἰς ἀφανισμὸν ἐν τοῖς ἔθνεσιν; », Ιερεμίας 28,41.
Έτσι το επίθετο «μεγάλη» είναι ισχυρά εμφατικό για το μέγεθος της φήμης και του καυχήματος, όπως ερμηνεύεται φυσικά απ’ όλους τους ερμηνευτές και πατέρες.
Και μπροστά σ’ αυτό το πολύ ωφέλιμο πνευματικά και αιώνιο παράδειγμα καταποντισμού της υπερηφάνειας και ύβρης που συνδυάζουν οι προφητείες της Παλαιάς Διαθήκης με την Αποκάλυψη της Καινής, φαίνεται πόσο αθεολόγητος και κούφιος είναι ο Σιαμάκης που δεν έχει να προσφέρει τίποτα το ερμηνευτικό, παρά μόνο την “πρωτοτυπία” με την οποία εισάγει την έννοια της αντιδιαστολής με την μικρή αιγυπτιακή Βαβυλώνα, εθελοτυφλώντας έτσι όπως οι φαρισαίοι, άκαιρα και αλαζονικά!
Η ερήμωση της ασσυριακής Βαβυλώνας και ο μέγιστος θεός της
Αξίζει ν’ αναφέρουμε επίσης κι ένα στοιχείο απ’ την παράδοση της περιοχής της Βαβυλώνας της Αιγύπτου, που μας δίνει η συγγραφέας του Σάκκου παραπέμποντας στους Butler και Cramer (σελ. 40, Υποσ. 37 και 40) που φαίνεται να επαληθεύεται απ’ την ιστορία, και που λέει το εξής:
«Το φρούριο που έχτισαν αρχικά οι βαβυλώνιοι λεγόταν Qasr-el-Schama (Κασρ ελ Σάμμα = Παλάτι των Λαμπάδων) και συνδέεται με την λατρεία του ήλιου που είχαν οι βαβυλώνιοι στην πατρίδα τους. Ο θρύλος λοιπόν αναφέρει ότι την 1η νύχτα κάθε μήνα, όταν δηλ. ο ήλιος έμπαινε σε νέο αστερισμό του ζωδιακού (κατά την άνοδο ή κάθοδο στην τροχιά του σε σχέση με την εκλειπτική), άναβαν στο φρούριο δαυλό.»
Απ’ την άλλη μεριά βρέθηκε στις ανασκαφές της Μεσοποταμίας νόμισμα που απεικονίζει τον θεό-ήλιο, που φαίνεται παρακάτω.
Μπρούτζινο νόμισμα με την θεότητα Utu που λατρεύονταν στην αρχαία Μεσοποταμία κι έμεινε γνωστή στους σημίτες ως Shamash = θεός ήλιος. Διακρίνονται οι ακτίνες που ακτινοβολεί το κεφάλι του (αριστερά). Βρέθηκε στην αρχαία πόλη της Hatra, βορειοδυτικό Ιράκ, και χρονολογείται στο διάστημα 117-138 μ.Χ.. https://en.wikipedia.org/wiki/Utu (Utu = Shamash)
Author: JohnySYSEL
Ας δούμε τώρα ποια πόλη είναι η Βαβυλώνα της Α΄ Επιστολής Πέτρου. Θεωρώντας αρχικά όλες τις δυνατές περιπτώσεις, κυριολεκτικές και συμβολικές, οι πιθανές πόλεις είναι 3:
1) η γνωστή σε όλους Βαβυλώνα της Μεσοποταμίας,
2) η Βαβυλώνα της Αιγύπτου, και
3) η Ρώμη, αν τ’ όνομα ληφθεί συμβολικά.
Κι ας πάρουμε την πρώτη κυριολεκτική Βαβυλώνα, την γνωστή και μεγάλη.
Ο Χρυσόστομος Παπαδόπουλος μας αναφέρει τις 2 κύριες και αξιόλογες αρχαίες πηγές για την κατάσταση στην οποία βρίσκεται η Βαβυλώνα της Μεσοποταμίας εκείνη ακριβώς την περίοδο του 1ου αι. μ.Χ.. Πρόκειται για τους συγγραφείς Στράβωνα και Πλίνιο τον πρεσβύτερο που είχαν και οι 2 ταξιδέψει σε αρκετά μέρη εμπλουτίζοντας τις αρχαίες γεωγραφικές γνώσεις που είναι σημαντικές ακόμα και σήμερα. Αφού εμείς βρήκαμε τις παραπομπές τους, παραθέτουμε αναλυτικά τις πληροφορίες που μας λένε.
Ο Στράβων (64 π.Χ. - 24 μ.Χ.) μας πληροφορεί ότι στην εποχή του, η Βαβυλώνα της Μεσοποταμίας εγκαταλειμένη ούσα απ’ τους πέρσες και τον χρόνο, δεν έτυχε της δέουσας προσοχής απ’ τους Μακεδόνες κατακτητές, και αφέθηκε έτσι εγκαταλειμμένη μέχρι που έγινε κατά το μεγαλύτερο μέρος έρημη. Αλλά σ’ αυτό συνετέλεσε επίσης κατά πολύ και η μεταφορά της έδρας του ελληνιστικού αυτού βασιλείου στην κοντινή Σελεύκεια. Γράφει ο Στράβων:
«ἀλλὰ καὶ τὰ λοιπὰ ὠλιγωρήθη καὶ κατήρειψαν τῆς πόλεως τὰ μὲν οἱ Πέρσαι τὰ δ᾽ ὁ χρόνος καὶ ἡ τῶν Μακεδόνων ὀλιγωρία περὶ τὰ τοιαῦτα͵ καὶ μάλιστα ἐπειδὴ τὴν Σελεύκειαν ἐπὶ τῶι Τίγρει πλησίον τῆς Βαβυλῶνος ἐν τριακοσίοις που σταδίοις ἐτείχισε Σέλευκος ὁ Νικάτωρ. καὶ γὰρ ἐκεῖνος καὶ οἱ μετ᾽ αὐτὸν ἅπαντες περὶ ταύτην ἐσπούδασαν τὴν πόλιν καὶ τὸ βασίλειον ἐνταῦθα μετήνεγκαν· καὶ δὴ καὶ νῦν ἡ μὲν γέγονε Βαβυλῶνος μείζων ἡ δ᾽ ἔρημος ἡ πολλή͵».
Στράβων, Γεωγραφικά, 16,1,5.
Ο Γάιος Πλίνιος Σεκούνδος (23-79 μ.Χ.), περισσότερο γνωστός ως Πλίνιος ο Πρεσβύτερος, που ήταν συγγραφέας, φυσιοδίφης καθώς και στρατιωτικός και ναυτικός διοικητής των ρωμαϊκών δυνάμεων, αναφέρει ότι στην εποχή του που πέφτει ακριβώς πάνω στην εποχή της Α΄ Πέτρου, η Βαβυλώνα της Μεσοποταμίας ήταν πλέον έρημος με το μόνο κατοικημένο μέρος να είναι o ναός του θεού Δία Βήλου, ο οποίος όπως λέει ήταν ο εφευρέτης της αστρονομίας. Ο πληθυσμός είχε ολοκληρωτικά απορροφηθεί απ’ την Σελεύκεια που βρίσκονταν σε απόσταση 90 χλμ., και είχε χτισθεί απ’ τον Σέλευκο Α΄ Νικάτωρα. Γράφει ο Πλίνιος (μετάφραση σε αγγλικά απ’ τα λατινικά):
«The temple there18 of Jupiter Belus19 is still in existence; he was the first inventor of the science of Astronomy. In all other respects it has been reduced to a desert, having been drained of its population in consequence of its vicinity to Seleucia,20 founded for that purpose by Nicator, at a distance of ninety miles, on the confluence of the Tigris and the canal that leads from the Euphrates.».
Πλίνιος ο πρεσβύτερος, Φυσική Ιστορία, 6,30.
http://www.perseus.tufts.edu/hopper/text?doc=Perseus%3Atext%3A1999.02.0137%3Abook%3D6%3Achapter%3D30 .
Για τον πλήρη αφανισμό της μεγάλης Βαβυλώνας που τον είδαμε και λίγο πιο πάνω με την συμβολική παρομοίωση που κάνει η Αποκάλυψη, είναι χαρακτηριστική και άλλη προφητεία του Ιερεμία που εκφέρει για την Βαβυλώνα, που εμπεριέχει και την θεότητά της Βήλο:
«ΛΟΓΟΣ Κυρίου ὃν ἐλάλησεν ἐπὶ Βαβυλῶνα. - 2 ᾿Αναγγείλατε ἐν τοῖς ἔθνεσι καὶ ἀκουστὰ ποιήσατε καὶ μὴ κρύψητε, εἴπατε· ἑάλωκε Βαβυλών, κατῃσχύνθη Βῆλος ἡ ἀπτόητος, ἡ τρυφερὰ παρεδόθη Μαρωδάχ. 3 ὅτι ἀνέβη ἐπ' αὐτὴν ἔθνος ἀπὸ βορρᾶ· οὗτος θήσει τὴν γῆν αὐτῆς εἰς ἀφανισμόν, καὶ οὐκ ἔσται ὁ κατοικῶν ἐν αὐτῇ ἀπὸ ἀνθρώπου καὶ ἕως κτήνους.», Ιερεμίας 27,1-3.
Βλέπουμε ότι ο προφήτης στον στίχο 2 ονομάζει και με άλλο όνομα τον μεγάλο θεό των βαβυλωνίων, το Μαρωδάχ. Αυτό έχει περάσει στους ερευνητές ως Μαρδούκ. Κι επειδή μιλήσαμε για τον θεό ήλιο που λατρευόταν κάποτε στην Βαβυλωνία, παραθέτουμε εδώ και την μαρτυρία ερευνητού που βάζει η αγγλική Βικιπαίδεια:
«Texts from Old Babylon often include references to Shamash, the sun-god of Sippar, treated as a supreme deity, and Marduk, considered as his son. Marduk was later elevated to a higher status and Shamash lowered, perhaps reflecting Babylon's rising political power[13]», Wilfred G. Lambert, Babylon: Origins, 2011.
Μετάφραση. «Κείμενα απ’ την Παλιά Βαβυλώνα περιέχουν συχνά αναφορές στον Σάμας, τον θεό-ήλιο της πόλης Σιπάρ, που λατρεύτηκε ως μέγιστος θεός, και στον Μαρδούκ, τον θεωρούμενο γιο του. Ο Μαρδούκ αργότερα υψώθηκε σε ανώτερο λατρευτικό επίπεδο και ο Σάμας υποβιβάστηκε, αντανακλώντας ίσως την αυξανόμενη πολιτική δύναμη της Βαβυλώνας.»
https://en.wikipedia.org/wiki/Babylon .
Όταν λοιπόν στο α΄ μισό του 6ου αι. π.Χ. η Βαβυλώνα είναι μια πολύ μεγάλη δύναμη, και κλείνει στα σπλάχνα της τους χιλιάδες αιχμαλώτους και μέτοικους εβραίους (η βαβυλώνια αιχμαλωσία του Ισραήλ που κράτησε 70 έτη), έχει καθιερώσει την λατρεία του Μαρωδάχ (Μαρδούκ) ως του μέγιστου θεού που αντικατέστησε τον Σάμας θεό-ήλιο.
Άρα συνεπάγεται, ότι την εποχή που γράφει ο Πέτρος την Επιστολή του δεν μπορεί να βρίσκεται στην μεγάλη Βαβυλώνα (της Μεσοποταμίας), καθώς η ερήμωσή της δεν προσφέρεται για κατοίκηση ή έστω και προσωρινή διαμονή.
Για την 2η πιθανή πόλη, την Βαβυλώνα της Αιγύπτου, ήδη έχουμε πει πολλά στην σελίδα μας,
Η ΒΑΒΥΛΩΝ ΤΗΣ ΑΙΓΥΠΤΟΥ & Ο ΑΝΙΣΤΟΡΗΤΟΣ ΣΙΑΜΑΚΗΣ
κι έτσι αυτή αν και σχετικά μικρή πόλη, είναι πιθανός τόπος προσωρινής διαμονής του Πέτρου και συγγραφής της Α΄ Επιστολής του.
Γιατί η Βαβυλώνα της Α΄ Πέτρου δεν μπορεί να είναι η Ρώμη
Κι ερχόμαστε στην 3η πιθανή πόλη, την Ρώμη. Και είπαμε ότι είναι πιθανή μόνο εφόσον θεωρηθεί ότι ο Πέτρος μιλάει συμβολικά, όπως δηλ. μιλάει ο Ιωάννης στην Αποκάλυψη λέγοντας «Βαβυλὼν ἡ μεγάλη», και που εννοεί φυσικά οτιδήποτε άλλο εκτός απ’ την μεγάλη Βαβυλώνα που έχει ερημωθεί!
Και είπαμε ότι η Ρώμη προτάσσεται απ’ τους περισσότερους ερμηνευτές, ακόμα κι από δικούς μας όπως οι Τρεμπέλας και Στογιάννος. Ο ανωτέρω όμως καθηγητής και θεολόγος Χρυσόστομος Παπαδόπουλος στο άρθρο του (Μεγάλη Ελληνική Εγκυκλοπαίδεια, τόμ. 20, σελ. 129, Αθήνα, 1934), εξηγεί με 2 πολύ καλούς λόγους γιατί δεν πρέπει να εκλάβουμε την Ρώμη. Διότι:
1) Το κείμενο της Α΄ Πέτρου δεν είναι αποκαλυπτικό και προφητικό σαν της Αποκάλυψης, και
2) Το συμβολικό όνομα της πόλεως απ’ την οποία γράφει δεν θα έμπαινε ποτέ στον χαιρετισμό του.
Κι εδώ χρειάζεται να πούμε λίγα λόγια για την καθολική Επιστολή Β΄ Ιωάννου, στην οποία ο απόστολος προσφωνεί την παραλήπτρια εκκλησία ως «ἐκλεκτῇ κυρίᾳ». Ο Ιωάννης λοιπόν στο τέλος της Β΄ Επιστολής του, στέλνει τους ασπασμούς της εκκλησίας-αποστολέα ως από «τῆς ἀδελφῆς σου τῆς ἐκλεκτῆς·». Και νομίζει κανείς ότι οι προσφωνήσεις αυτές έχουν συμβολικό νόημα. Όμως δεν συμβαίνει αυτό, παρά μόνο δείχνουν τον σεβασμό του αποστόλου για το ποίμνιο που αγιάστηκε απ’ το Άγιο Πνεύμα και απ’ το αίμα του αρνίου Χριστού, και τέλος την αγάπη που διέπει τις 2 εκκλησίες μεταξύ τους ώστε να τις χαρακτηρίζει ως «αδερφές». Και βλέπουμε τον ίδιο σεβασμό που δείχνει ο Πέτρος στην Επιστολή του με την ίδια λέξη «συνεκλεκτὴ»!
Επομένως δεν είναι προσφωνήσεις που εκφράζουν συμβολικό νόημα αλλά πραγματικό! Και δεν σχετίζονται με την συμβολικότητα των προφητειών και των αποκαλυπτικών κειμένων.
Το 1ο επιχείρημα του Παπαδόπουλου επαναλαμβάνει και ο καθηγητής θεολογίας Παναγιώτης Χρήστου (Θεολογικά Μελετήματα, τόμ. 1, σελ. 170, 1973), λέγοντας τα εξής:
«Εἶναι πολὺ πιθανὸν ὅτι ἐνταῦθα «ἡ ἐν Βαβυλῶνι συνεκλεκτὴ» δὲν εἶναι ἡ Ἐκκλησία τῆς Ρώμης, καλουμένη οὕτω κατ’ ἀλληγορικὸν τρόπον, διότι δὲν ὑπάρχει τίποτα τὸ ἀποκαλυπτικὸν ἐν τῇ Ἐπιστολῇ ταύτῃ καὶ ὁ τοιοῦτος χαρακτηρισμὸς τῆς Ρὠμης θὰ ἧτο ἐκτὸς κλίματος καὶ ἄνευ ἐννοίας. Ἑπομένως ἐνταῦθα Βαβυλὼν εἶναι ἡ γνωστὴ μικρὰ πόλις τῆς Αἰγύπτου, ὁπόθεν πιθανῶς γράφει ὁ Πέτρος.».
Ήρθε όμως η ώρα να συμπληρώσουμε την έρευνά μας και με τους άλλους 3 παλαιότερους ερμηνευτές που βρήκαμε να μιλούν για το θέμα, και οι οποίοι δεν αναφέρονται απ’ τους νεώτερους:
Και 1ος είναι ο Νικόδημος Αγιορείτης στο βιβλίο του,
«Ἑρμηνεία εἰς τὰς ἑπτὰ καθολικὰς Ἐπιστολάς τῶν Ἁγίων καὶ Πανευφήμων Ἀποστόλων, Ἰακώβου, Πέτρου, Ἰωάννου καὶ Ἰούδα», 1806.
Όπως ομολογεί όμως ο Νικόδημος, και μάλιστα το έχει και στο εξώφυλλο του βιβλίου του, η ερμηνεία αυτή είναι εράνισμα από προηγούμενες ερμηνείες. Συγκεκριμένα γράφει:
« … συνερανίσθην τὴν Ἑρμηνείαν ταύτην τῶν Καθολικῶν Ἐπιστολῶν ἐκ τῶν τριῶν Ἑρμηνευτῶν. ὡς ἐπὶ τὸ πλεῖστον μὲν, καὶ σχεδὸν πανταχοῦ, ἐκ τοῦ ἱεροῦ Μητροφάνους. πολλάκις δὲ καὶ ἐκ τοῦ ἱεροῦ Θεοφυλάκτου, ὀλιγάκις δὲ ἐκ τοῦ Οίκουμενίου.», πρόλογος, σελ. ις΄.
Ο Μητροφάνης αυτός δεν είναι άλλος απ’ τον Μητροφάνη Σμύρνης που άκμασε τον 9ο αι. επί Μεγάλου Φωτίου. Αυτός λοιπόν ο Μητροφάνης έγραψε «Βίβλο Ἑρμηνευτική τῶν Καθολικῶν Ἐπιστολῶν», την οποία εντόπισε ο Νικόδημος σε χειρόγραφο που φυλάσσονταν στην Μονή Διονυσίου του Αγίου Όρους. Κατόπιν ζήτησε το χειρόγραφο απ’ τον σκευοφύλακα της Μονής αρχιμανδρίτη Κύριο Ιωσήφ, ο οποίος και του το έστειλε «μετὰ προθυμίας μεγάλης», όπως διηγείται ο Νικόδημος στον πρόλογό του (σελ. ις΄) μετά των δεόντων ευχαριστιών κι επαίνων προς τον Κύριο Ιωσήφ.
Οι δε άλλοι 2 ερμηνευτές που αναφέρει, είναι οι γνωστοί Θεοφύλακτος Βουλγαρίας και Οικουμένιος Τρίκκης για τους οποίους ήδη γνωρίζαμε τις ερμηνείες τους στις 7 καθολικές. Και γνωρίζαμε επίσης ότι και οι 2 δέχονται ως Βαβυλώνα την Ρώμη. Σημειώνει μάλιστα ο Νικόδημος ότι ο Οικουμένιος αντιγράφει τον Θεοφύλακτο σχεδόν κατά λέξη (πρόλογος, σελ. ιε΄).
Για τον Μητροφάνη όμως ο Νικόδημος τρέφει μεγάλη εκτίμηση καθώς λέει τα εξής για την ερμηνεία του στις καθολικές Επιστολές:
«Ἑρμήνευσαν αὐτὰς καὶ ἐσαφήνισαν, πρῶτος μὲν, ὁ πολὺς τὰ θεία καὶ σοφὸς Μητροφάνης, τῆς λαμπρᾶς καὶ μεγαλοπόλεως Σμύρνης ὁ λαμπρὸς καὶ διἀσημος πρόεδρος ἄριστα πάντων καὶ γλαφυρώτατα.», πρόλογος, σελ. ιε΄.
2ος λοιπόν είναι ο Μητροφάνης Σμύρνης, του οποίου την «Βίβλο Ἑρμηνευτική τῶν Καθολικῶν Ἐπιστολῶν» δεν μπορέσαμε να βρούμε, και πιθανόν να είναι ανέκδοτη. Μας αρκούν όμως αυτά που μας μεταφέρει ο Νικόδημος για την ερμηνεία του Μητροφάνη όσον αφορά την Βαβυλώνα της Α΄ Πέτρου:
«Ὁ δὲ ἱερὸς Μητροφάνης θέλει, ὅτι Βαβυλὼν ἐδῷ ἐννοεῖται ἡ κατὰ τὴν Αἴγυπτον κειμένην κατὰ τὴν ἐπαρχίαν τῆς Μέμφιδος. …, πόλιν οὖσαν μεγάλην καὶ περιφανῆ», σελ. 150.
Ο Νικόδημος όμως φέρνει κι άλλη μια γνώμη εκκλησιαστικού πατέρα κι ερμηνευτή, του Ευγενίου Βούλγαρη, τον οποίο επίσης τρέφει μεγάλη εκτίμηση καθώς τον ονομάζει, «σοφώτατο διδάσκαλο». Μην ξεχνάμε ότι ήταν σύγχρονός του και γνώριζε καλά ότι ο Βούλγαρης διέπρεψε σαν δάσκαλος (αργότερα κέρδισε τον τίτλο «διδάσκαλος του Γένους») και δίδαξε και στην Αθωνιάδα Σχολή του Αγίου Όρους.
3ος λοιπόν ο Ευγένιος Βούλγαρης, του οποίου την γνώμη μας μεταφέρει ο Νικόδημος, ως εξής:
«λέγει δὲ ὁ ῥηθεὶς κῦρ Ευγένιος, πῶς εἶναι πιθανώτερον, ὅτι Βαβυλῶνα ἐδῷ ὀνομάζει, ἤ τὴν ἐν τῇ Ἀσσυρία, ἤ τὴν ἐν Αἰγύπτῳ, καὶ ὄχι τὴν Ῥώμην. καὶ ἀπὸ ἐκεῖ νὰ γράφῃ τὴν Ἐπιστολὴν ταύτην. ἐπειδὴ καθὼς οἱ ἀκριβολογοῦντες τοὺς χρόνους λέγουσι, δὲν ἦτον δυνατὸν νὰ εὑρεθῇ εἰς τὴν Ῥώμην ὁ Πέτρος, ὅταν ἔγραφεν τὴν Ἐπιστολὴν ταύτην. καὶ διὰ τὶ δὲν πρέπει εὔκολα νὰ ἀνατρέχῃ τινὰς εἰς ἀλληγορίας, ὅταν δὲν ἀκολουθῇ κᾀνένα ἄτοπον», σελ. 151.
Τέλος να πούμε ότι ο Νικόδημος σαφώς απορρίπτει την Ρώμη ως ερμηνεία της Βαβυλώνας, και κλίνει περισσότερο στην Βαβυλώνα της Αιγύπτου, διότι στο τέλος της ερμηνείας της Επιστολής Α΄ Πέτρου σημειώνει:
«’Εγράφη ἡ παροῦσα πρώτη τοῦ Κορυφαίου Πέτρου Ἐπιστολὴ, διὰ Σιλουανοῦ, ἀπὸ Βαβυλῶνος τῆς ἐν Αἰγύπτω, ἤ τῆς ἐν Ἀσσυρία κειμένης.», σελ. 152.
Βλέπουμε να βάζει πρώτη την εν Αιγύπτω Βαβυλώνα και μετά την άλλη.
Αξίζει εδώ να κάνουμε την παρατήρηση ότι οι 2 ερμηνευτές που δεν αποκλείουν την Βαβυλώνα της Ασσυρίας, δηλ. οι Νικόδημος και Βούλγαρης, δεν είχαν πιθανόν την ευκολία έρευνας σε πολύ αρχαίους συγγραφείς όπως την έχουμε εμείς σήμερα. Έτσι μάλλον τους ξέφυγαν οι μαρτυρίες των Στράβωνα και Πλινίου που μιλούν για εγκατάλειψη κι ερήμωση της ασσυριακής Βαβυλώνας κατά την εποχή των αποστόλων, και τις οποίες μαρτυρίες παραθέσαμε πιο πάνω. Ενώ εμείς τις βρήκαμε πολύ εύκολα απ’ την άνεση του σπιτιού μας μέσω της ψηφιακής τεχνολογίας! Και σ’ αυτό βέβαια συντέλεσε και συντελεί, η ανάπτυξη όλων των επιστημών των τελευταίων 2 αιώνων, μέσα στις οποίες και οι ανθρωπιστικές λεγόμενες, που δίνουν μεγάλη προσοχή στ’ αρχαία κείμενα απ’ τον 20ό αι. και μετά, γι αυτό και αυτά ψηφιοποιούνται μέσω των νέων τεχνολογιών.
Η εμπάθεια του Σιαμάκη που του γίνεται πρόσκομμα
Ας δούμε τώρα την χρονική σειρά των ελλήνων ερμηνευτών που μιλάνε για την Βαβυλώνα της Αιγύπτου στην ερμηνεία του χωρίου Α΄ Πέτρου 5,17.
1ος είναι ο Μητροφάνης Σμύρνης γύρω στο 860.
2ος ο Ευγένιος Βούλγαρης γύρω στο 1780.
3ος ο Νικόδημος Αγιορείτης το 1806.
4ος ο Χρυσόστομος Παπαδόπουλος το 1934.
5ος ο Παναγιώτης Χρήστου το 1951.
6ος ο Σιαμάκης το 1972.
7η η φιλόλογος και συγγραφέας που γράφει με τ’ όνομα του Σάκκου το 1993.
Ο Σιαμάκης λοιπόν που περνιέται για μεγάλος ερευνητής των αρχαίων κειμένων, κι έχει φάει με το κουτάλι όπως μας έλεγε την Βιβλιοθήκη του πανεπιστημίου Θεσ/νίκης, δεν μπόρεσε να βρει αυτά που βρήκαμε εμείς ως απλοί φοιτητές στην ίδια βιβλιοθήκη! Σίγουρα όμως βρήκε τα γραφόμενα των Παπαδόπουλου και Χρήστου. Αλλά δεν είπε τίποτα! Θα κάνουμε όμως περισσότερα σχόλια για το θέμα της σιωπής του Σιαμάκη για τους προηγούμενους απ’ αυτόν ερμηνευτές, στην σελίδα μας,
ΤΟ ΠΡΩΤΕΙΟ ΤΟΥ ΠΑΠΑ ΚΑΙ Ο ΑΝΤΙΧΡΙΣΤΟΣ ΣΙΑΜΑΚΗΣ .
Όσον αφορά τώρα τους 3 πρώτους ερμηνευτές που παράγονται απ’ το βιβλίο του Νικοδήμου, αυτούς πιστεύω δεν τους βρήκε εξαιτίας της εμπάθειας που τρέφει εναντίον του Νικοδήμου. Κι αυτή η εμπάθεια του Σιαμάκη είναι που τον κάνει να περιφρονεί τον Νικόδημο Αγιορείτη και τα έργα του! Και για να δείξουμε την εμπάθεια αυτή του Σιαμάκη, θα παραθέσουμε πάλι τα γραφόμενά του που δημοσιεύει στην ιστοσελίδα του:
«ἐπειδὴ ἐπὶ τοῦ Ναξίου Ἁγιορείτου Νικοδήμου Καλλιβούρτση ἡ πατρίδα του Νάξος εἶχε τὸ μισὸ πληθυσμό της παπικό, εἶχε κι ὁ ἴδιος ἀπὸ ἀσυναίσθητη παπικὴ ἐπίδρασι πολλοὺς παπικοὺς ἐθισμούς, τοὺς ὁποίους ἀπὸ ἀμάθεια ἢ ἀκρισία μᾶς πασσάρει στὶς ἄφθονες καὶ φλύαρες καὶ ἄκριτες ὐποσημειώσεις του στὸ περιβόητο Πηδάλιον μὲ τὴ βλάσφημη αὐτὴ ὀνομασία του· μόνο ἡ Ἁγία Γραφὴ μπορεῖ νὰ λέγεται Πηδάλιον.»
Κ. Σιαμάκη, ΙΟΥΛΙΑΝΟ ΗΜΕΡΟΛΟΓΙΟ ΚΑΙ ΚΟΜΠΟΣΧΟΙΝΙ, http://www.philologus.gr/2008-08-02-10-20-04/37--sp-736/293-2016-10-04-20-07-16 .
Όπως όμως είδαμε αλλού, ο Σιαμάκης προσφωνεί τον Νικόδημο «ἄντρα μὲ ἀντρειὰ καὶ ἀντρίκιο λόγο, καὶ γι’ αὐτὸ ὑπέφερε ἢ καὶ μαρτύρησε.»!! Βλέπε την σελίδα μας,
Ενδιαφέροντα σχόλια (15) σε PDF .
Και στην σελίδα μας αυτή γράφουμε τα δέοντα σχόλια γι αυτόν τον διπρόσωπο και βδελυρό Σιαμάκη που άλλοτε επαινεί και άλλοτε κατηγορεί το ίδιο πρόσωπο ανάλογα με τα αδίστακτα και ιδιοτελή του συμφέροντα!
Αποσπάσματα ελληνικών παπύρων
Παραθέτουμε τέλος αποσπάσματα περιεχομένου ελληνικών παπύρων που βρέθηκαν στην Αίγυπτο, και όχι μακριά απ’ την περιοχή της Βαβυλώνας. Όπως θα δείτε, σ’ αυτούς περιέχονται οι φράσεις-ονομασίες, «στρατόπεδο (παρεμβολή) στην Βαβυλώνα», «τελωνείο Βαβυλώνος» και «νήσος Βαβυλώνος». Η 1η μάλιστα εντυπωσιάζει γιατί αναφέρεται στο έκτο έτος της βασιλείας του Νέρωνα, που είναι το 59 μ.Χ., ακριβώς την εποχή που γράφει ο Πέτρος την εν λόγω Επιστολή του. Και η τελευταία που είναι και η πιο μεταγενέστερη (714-716 μ.Χ.) μας δείχνει ότι με την συνεχόμενη αλλαγή της ροής του Νείλου που συνέπεσε κάποτε με κάποια πλημμηρική έξαρση, η Βαβυλώνα περικυκλώθηκε απ’ τα νερά του κι αποτέλεσε νησί.
p.hamb 1 2, Provenance: Egypt, L13 - Babylon (Fostat)[written]; Egypt[found], AD 59 Babylon
«ἔτους ἕκτου Νέρων[ος] Κλαυδίου Καίσαρ̣ο̣ς Σεβαστ[οῦ] Γερμαν[ι]κοῦ Αὐ[τ]οκράτορο̣[ς] μ[η]ν̣ὸς Ν[έ]ου Σ̣ε̣β̣α̣[στ]ο̣ῦ̣ λ̣ ἐπ̣ʼ ἀγορα̣νόμο̣υ Ε̣ἰ̣ρ̣ηνα̣ίου Παρ[εμ]β̣ολ̣ῆ̣ς̣ τῆ̣ς πρὸς̣ Βαβυλῶν̣ι̣ τοῦ Ἡλιοπολείτου νομοῦ.
Ο αγορανόμος Ειρηναίος που αναφέρει ο παραπάνω πάπυρος βλέπουμε ότι είναι διορισμένος στο στρατόπεδο (Παρεμβολή) που βρίσκεται προς την Βαβυλώνα του Ηλιοπολίτου νομού της Αιγύπτου. Ήδη λοιπόν έχει διαμορφωθεί μια πόλη που είναι κοντά στο στρατόπεδο, και που προήλθε φυσικά απ’ τον μικρό οικισμό καταστημάτων και οικιών που βρίσκονταν έξω απ’ το στρατόπεδο κι εξυπηρετούσαν τις ανάγκες του.
o.mich 3 1012, Origin unknown harbor, Herakleopolite or Memphite nome, province of Egypt, AD 305?
«Αὐρή(λιοι) Ἀμμώνιος καὶ Πετο-βάστιος καὶ Πτολεμαῖος ἐπιμε(ληταὶ) ἀχύρου Μέμφεως καὶ Βαβυ(λῶνος). παρήνεγ(κε) Πανισάτις 5Αὐνῆ ὑπ(ὲρ) Καρανίδος σαργ(άνην) μίαν, α, ὑπ(ὲρ) κ (ἔτους) καὶ ιβ (ἔτους). Φαμενὼθ θ.»
Ο παραπάνω πάπυρος όπως βλέπουμε αναφέρεται στο εμπόριο αχύρου για την Μέμφιδα και την Βαβυλώνα, και βρέθηκε σε άγνωστο λιμάνι του Νείλου που κατά πάσα πιθανότητα ανήκε στον ένα απ’ τους 2 νομούς που έχει ο τίτλος του: ή τον Ηρακλειοπολίτη ή τον Μεμφίτη. Η Ηρακλειόπολις βρίσκεται νότια της Μέμφιδας, και φαίνεται και στον χάρτη που έχουμε βάλει στη σελίδα μας, Η ΒΑΒΥΛΩΝ ΤΗΣ ΑΙΓΥΠΤΟΥ & Ο ΑΝΙΣΤΟΡΗΤΟΣ ΣΙΑΜΑΚΗΣ .
p.berl.frisk 6 Provenance: Egypt, U10a - Aphrodito (Kom Ishgau) AD 710 Jan 26 - Feb 24 (year Indictio 08, Mecheir)
«μὴ εὕρομεν(*) οὖν ὅτι οἱ ἐπικείμενοι τοῦ τελωνίου Βαβυλῶνος ηὗράν σε ἀπολύσαντα παντοῖον φοινικοδόκιν ἀπὸ τῆς διοικήσεώς σου παντοίῳ προσώπῳ εἰ μὴ διʼ ἡμετέρων γραμμάτων, 20ὡς πολλάκις εἴρηται, μήτε μὴν δοθῆναί τι ἄνωθεν τῆς διατιμήσεως ἧς ἐξεθέμεθα ἐν γρ(άμμασι) καταγνωσθῇς.»
cpr 22 53 Provenance: Egypt, U10a - Aphrodito (Kom Ishgau) AD 714-716
«π]λ̣(οίων) ἐντ(ὸς) νήσου Βαβυ(λῶνος) ιδ̣ ἰνδ(ικτίονος) νο(μίσματα) δ τ̣ι̣(μῆς) τυλ̣[αρίων»
Οι τελευταίοι 2 πάπυροι βρέθηκαν στην αρχαία πόλη Αφροδιτώ ή όπως είδαμε να την αναφέρει ο Κλαύδιος Πτολεμαίος Αφροδιτόπολις, και ήταν λίγο πιο βόρεια και ανατολικά της Βαβυλώνας.
Εδώ παραπέμπουμε τους αγαπητούς αναγνώστες στο 3ο και τελευταίο άρθρο της σειράς των σελίδων μας που έχουν σχέση με την Βαβυλώνα της Αιγύπτου και την αντίχριστη καύχηση του Σιαμάκη, αλλά συγχρόνως μπορεί να διαβαστεί και αυτόνομα μιας και διαπραγματεύεται το επίσης αντίχριστο πρωτείο του πάπα,
ΤΟ ΠΡΩΤΕΙΟ ΤΟΥ ΠΑΠΑ ΚΑΙ Ο ΑΝΤΙΧΡΙΣΤΟΣ ΣΙΑΜΑΚΗΣ .